Soru:
Hipofiz bezi tarafından salgılanan ve büyüme, üreme ve metabolizma üzerinde etkili olan hormonlardan bazıları aşağıda listelenmiştir. Bu hormonlardan hangisi veya hangileri diğer iç salgı bezlerinin çalışmasını düzenleyerek dolaylı bir etki gösterir?
- Büyüme Hormonu (GH)
- Tiroid Uyarıcı Hormon (TSH)
- Prolaktin (PRL)
- Adrenokortikotropik Hormon (ACTH)
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için hipofiz bezinin "master bez" olarak adlandırılma nedenini hatırlamalıyız. Hipofiz, bazı hormonları doğrudan hedef organa etki ederken, bazıları da diğer bezleri uyararak çalışır.
- ➡️ Büyüme Hormonu (GH): Doğrudan kemik ve kas dokusu üzerine etki ederek büyümeyi sağlar. Dolaylı bir etki değildir.
- ➡️ Tiroid Uyarıcı Hormon (TSH): Tiroid bezini uyararak tiroid hormonlarının (T3, T4) salgılanmasını sağlar. Yani etkisini başka bir bez aracılığıyla gösterir.
- ➡️ Prolaktin (PRL): Doğrudan meme bezlerine etki ederek süt üretimini sağlar. Dolaylı bir etki değildir.
- ➡️ Adrenokortikotropik Hormon (ACTH): Böbreküstü bezinin kabuk (korteks) kısmını uyararak kortizol gibi hormonların salgılanmasını sağlar. Yani etkisini başka bir bez aracılığıyla gösterir.
✅ Sonuç olarak, diğer bezleri uyararak dolaylı etki gösteren hormonlar TSH ve ACTH'dir.