Soru:
Birinci iyonlaşma enerjisi (İE₁) 900 kJ/mol ve ikinci iyonlaşma enerjisi (İE₂) 1750 kJ/mol olan bir X elementi için aşağıdaki soruları cevaplayınız.
- X elementi muhtemelen hangi periyotta ve hangi grupta (1A, 2A, 3A vb.) yer alır?
- Nedenini açıklayınız.
Çözüm:
💡 İyonlaşma enerjisi değerlerindeki büyük sıçrama, elementin kararlı elektron dizilimine ulaştığını gösterir.
- ➡️ İlk adım: İE₁ ve İE₂ değerlerini karşılaştıralım. İE₂ (1750 kJ/mol), İE₁'den (900 kJ/mol) neredeyse iki kat daha büyüktür. Bu, bir elektronu uzaklaştırdıktan sonra iyonun çok daha kararlı hale geldiğini ve ikinci bir elektronu koparmanın çok daha zor olduğunu gösterir.
- ➡️ İkinci adım: Bu durum, X elementinin son katmanında 1 elektronu olduğunu düşündürür. Çünkü ilk elektronu uzaklaştırdığımızda, bir alt katman kararlı soy gaz dizilimine ulaşır. İkinci elektronu koparmak ise bu kararlı yapıyı bozacağı için çok daha fazla enerji gerektirir.
- ➡️ Üçüncü adım: Son katmanında 1 elektronu olan elementler 1A grubu alkali metalleridir. Bu elementler periyodik tabloda herhangi bir periyotta bulunabilirler, ancak genellikle düşük iyonlaşma enerjileri ile karakterize edilirler.
✅ Sonuç: X elementi, büyük olasılıkla 1A grubunda yer alan bir alkali metaldir. İE₂'nin İE₁'den çok daha büyük olması, elementin tek değerlik elektronuna sahip olduğunun güçlü bir kanıtıdır.
