🧬 10. Sınıf Biyoloji 1. Dönem 2. Yazılı: 4. Senaryo MEB Soruları ile Hazırlık
Merhaba gençler! Biyoloji yazılısı yaklaşıyor ve MEB'in yayınladığı senaryolarla hazırlanmak en doğrusu. Bu yazıda, 4. senaryoya uygun soruları ve cevaplarını inceleyeceğiz. Sakın stres yapmayın, birlikte üstesinden geleceğiz!
🧪 Hücre Bölünmesi: Mitoz ve Mayoz
Hücre bölünmesi, canlıların büyümesi, gelişmesi ve üremesi için olmazsa olmaz bir olaydır. İki temel hücre bölünmesi çeşidi vardır: Mitoz ve Mayoz.
- 🌱 Mitoz: Vücut hücrelerinde (örneğin, deri hücreleri) görülen bölünme şeklidir. Amacı, hücre sayısını artırarak büyümeyi sağlamak ve hasar gören dokuları onarmaktır. Mitoz sonucu oluşan hücreler, ana hücreyle aynı genetik yapıya sahiptir (klon).
- 🌸 Mayoz: Üreme hücrelerinde (sperm ve yumurta) görülen bölünme şeklidir. Amacı, kromozom sayısını yarıya indirmek ve genetik çeşitliliği sağlamaktır. Mayoz sonucu oluşan hücreler, ana hücreden farklı genetik yapıya sahiptir.
Önemli Terimler:
- 🧬 Kromozom: Genetik bilgiyi taşıyan yapılar.
- 🌀 DNA: Deoksiribo Nükleik Asit. Genetik kodumuzu içeren molekül.
- 👥 Kromatin: DNA ve proteinlerden oluşan karmaşık yapı.
🧫 Kalıtım: Genetik İlkeler
Kalıtım, özelliklerin nesilden nesile aktarılmasıdır. Bu aktarım, genler aracılığıyla gerçekleşir.
- 🧬 Gen: Bir özelliği belirleyen DNA parçası.
- 📍 Alel: Bir genin farklı versiyonları (örneğin, göz rengi için mavi veya kahverengi aleli).
- 💪 Baskın Alel: Etkisini her zaman gösteren alel.
- recessive Çekinik Alel: Etkisini sadece homozigot durumda gösteren alel.
- 🧑🤝🧑 Genotip: Bir bireyin genetik yapısı (örneğin, AA, Aa, aa).
- 👁️ Fenotip: Bir bireyin dış görünüşü (örneğin, mavi gözlü olmak).
🌳 Biyoçeşitlilik
Biyoçeşitlilik, bir bölgedeki canlı türlerinin çeşitliliğidir. Biyoçeşitliliğin korunması, ekosistemlerin sağlıklı kalması ve insanlığın geleceği için hayati öneme sahiptir.
- 🌍 Ekosistem: Canlılar ve cansız çevrenin etkileşimiyle oluşan sistem.
- ⚠️ Tehditler: Habitat kaybı, kirlilik, iklim değişikliği, aşırı avlanma gibi faktörler biyoçeşitliliği tehdit eder.
- ✅ Koruma Yolları: Doğal alanların korunması, sürdürülebilir tarım, çevre bilincinin artırılması gibi yöntemlerle biyoçeşitlilik korunabilir.
Umarım bu özet, yazılıya hazırlanmanıza yardımcı olur. Bol şans!