avatar
✔️ Cevaplandı • Doğrulandı

10. sınıf biyoloji 1. dönem 2. yazılı 8. senaryo meb soruları

Biyoloji sınavında 8. senaryoyu çözerken bazı terimleri karıştırıyorum. Acaba bu senaryoda hangi konulara daha çok dikkat etmeliyim?
WhatsApp'ta Paylaş
1 CEVAPLARI GÖR
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
berkay_yaz
3495 puan • 192 soru • 420 cevap

📚 10. Sınıf Biyoloji 1. Dönem 2. Yazılı: 8. Senaryo (MEB Örneği) Soru Analizi ve Konu Tekrarı

Merhaba! Bu içerik, MEB tarafından yayınlanan örnek yazılı sorularından hareketle, 10. Sınıf Biyoloji 1. Dönem 2. Yazılı sınavına hazırlanman için bir ders notu ve konu tekrarı niteliğindedir. "8. Senaryo" olarak adlandırılan soru seti, genellikle belirli konu başlıklarını kapsayan senaryo temelli sorulardan oluşur. Hadi birlikte bu senaryoda karşılaşabileceğin konuları ve soru tiplerini inceleyelim. 🧬

🎯 8. Senaryoda Ağırlıklı Olarak Çıkabilecek Konular

Bu senaryo, 1. dönemin ikinci yarısındaki ünitelere odaklanır. Lütfen bu konuları iyi çalış:

  • 📖 Mitoz ve Eşeysiz Üreme
  • 📖 Mayoz ve Eşeyli Üreme
  • 📖 Kalıtımın Genel İlkeleri (Mendel Genetigi)
  • 📖 Ekosistem Ekolojisi

🔍 Senaryo Temelli Soru Nasıl Çözülür?

MEB senaryo sorularında, size bir hikaye veya durum verilir. Sorular bu senaryo üzerinden sorulur. İlk adım, senaryoyu dikkatlice okumak ve altı çizili veya vurgulanan kavramları not etmektir.

🧪 Örnek Senaryo ve Soru Tipi (Mitoz/Mayoz Karşılaştırması):

"Bir araştırmacı, bir bitkinin kök ucundan ve çiçeğindeki polen ana hücresinden alınan hücreleri incelemektedir..." gibi bir senaryo ile başlayabilir.

Olası Soru: "Kök ucundaki hücrelerde gözlemlenen bölünme ile polen ana hücresindeki bölünme arasındaki temel farklar nelerdir? Tablo halinde yazınız."

Çözüm İpucu: Hemen "Kök ucu → somatik hücre → Mitoz", "Polen ana hücresi → üreme ana hücresi → Mayoz" bağlantısını kurmalısın.

Karşılaştırma Ölçütü Mitoz Mayoz
🔄 Bölünme Sonucu Hücre Sayısı 2 4
🧬 Kromozom Sayısı Sabit (2n) Yarıya iner (n)
🧪 Genetik Çeşitlilik Oluşan hücreler ana hücrenin aynısıdır. Crossing-over ve bağımsız dağılım ile çeşitlilik artar.

🧬 Genetik (Mendel) Problemi Örneği

Senaryoda, bezelyelerle ilgili bir deney anlatılabilir. Soru şöyle olabilir:

"Sarı tohumlu (S) ve yeşil tohumlu (s) bezelyelerin çaprazlanması sonucu oluşan F1 dölü %100 sarı renkli olmuştur. F1 dölü kendi arasında çaprazlandığında oluşacak F2 dölünün fenotip oranı nedir?"

Çözüm Adımları:

  1. Ebeveyn (P): SS (Sarı) x ss (Yeşil)
  2. Gametler: S ve s
  3. F1 Dölü: Tüm bireyler Ss (Sarı). Çünkü S, s'ye baskındır.
  4. F1 x F1 Çaprazlaması: Ss x Ss
  5. F2 Dölü Oranı: Punnett karesi ile bulunur.
    • Genotip Oranı: %25 SS, %50 Ss, %25 ss
    • Fenotip Oranı: %75 Sarı (SS+Ss), %25 Yeşil (ss)

Matematiksel ifadeyle: \( 3:1 \) (Sarı:Yeşil) fenotip oranı.

🌿 Ekosistem Ekolojisi Senaryosu

Bu bölümde bir göl ekosistemi veya bir besin ağı verilip şu tarz sorular sorulabilir:

  • ✅ "Verilen besin zincirinde, en fazla enerji hangi basamakta bulunur?" (Cevap: Üreticiler)
  • ✅ "Biyolojik birikim (biyomagnifikasyon) en çok hangi canlıda görülür?" (Cevap: Besin zincirinin en üstündeki yırtıcı)
  • ✅ "Bu ekosistemdeki ayrıştırıcıların rolü nedir?"

✏️ Yazılı Öncesi Son Kontrol Listesi:

  • 🔬 Mitoz ve mayozun evre isimlerini ve her evrede olanları (kromozomların davranışı) karşılaştırmalı öğren.
  • 🧬 Mendel kurallarını, çaprazlama yapmayı ve Punnett karesini mutlaka tekrar et.
  • 🌍 Ekosistemdeki enerji akışı ve madde döngülerinin (karbon, azot) temel mantığını anla.
  • 📘 Terimlere hakim ol: Homolog kromozom, crossing-over, gamet, zigot, fenotip, genotip, baskın/çekinik, populasyon, habitat, niş.

Unutma, senaryo soruları aslında konuyu anlayıp anlamadığını ölçer. Ezberden çok, kavramları birbirine bağlamaya odaklan. Hepinize sınavlarınızda başarılar dilerim! 💪

Yorumlar