🧬 10. Sınıf Biyoloji 2. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık (9. Senaryo)
Bu senaryo, 10. sınıf biyoloji dersinin 2. dönem 1. yazılısına hazırlanmanıza yardımcı olacak. Sınavda çıkabilecek konuları ve soru tiplerini inceleyerek başarınızı artırmayı hedefliyoruz.
🧪 Hücre Bölünmesi
Hücre bölünmesi, canlıların büyümesi, gelişmesi ve üremesi için temel bir süreçtir. İki ana türü vardır: mitoz ve mayoz.
- 🌱 Mitoz: Vücut hücrelerinde (somatik hücreler) gerçekleşir. Amacı, hücre sayısını artırmak ve dokuların onarımını sağlamaktır. Sonucunda, genetik olarak aynı iki yeni hücre oluşur.
- 🌸 Mayoz: Üreme hücrelerinde (gametler) gerçekleşir. Amacı, kromozom sayısını yarıya indirmek ve genetik çeşitliliği sağlamaktır. Sonucunda, genetik olarak farklı dört yeni hücre oluşur.
🌍 Kalıtım
Kalıtım, genetik özelliklerin ebeveynlerden yavrulara aktarılmasıdır. Gregor Mendel'in çalışmaları, kalıtımın temel prensiplerini ortaya koymuştur.
- 🧬 Gen: Bir özelliği belirleyen DNA parçasıdır.
- 🧩 Alel: Bir genin farklı varyasyonlarıdır. Örneğin, göz rengi geni için mavi ve kahverengi aleller olabilir.
- 👤 Genotip: Bir bireyin genetik yapısıdır.
- 👁️ Fenotip: Bir bireyin gözlemlenebilir özellikleridir. Genotipin çevresel faktörlerle etkileşimi sonucu ortaya çıkar.
🔄 Eşeyli ve Eşeysiz Üreme
Üreme, canlıların soylarını devam ettirmek için gerçekleştirdiği temel bir süreçtir. Eşeyli ve eşeysiz olmak üzere iki ana türü vardır.
- 🌷 Eşeysiz Üreme: Tek bir ata bireyden yeni bireylerin oluşmasıdır. Genetik çeşitlilik düşüktür. Örnekler: bölünerek üreme, tomurcuklanma, vejetatif üreme.
- 🐾 Eşeyli Üreme: İki ata bireyin gametlerinin birleşmesiyle yeni bireylerin oluşmasıdır. Genetik çeşitlilik yüksektir.
🌿 Bitki Biyolojisi
Bitkiler, fotosentez yaparak kendi besinlerini üreten canlılardır. Yapıları ve fonksiyonları, diğer canlılardan farklıdır.
- ☀️ Fotosentez: Bitkilerin ışık enerjisini kullanarak karbondioksit ve suyu glikoza dönüştürme sürecidir.
- 💧 Terleme (Transpirasyon): Bitkilerin yapraklarından su buharı şeklinde su kaybetmesidir.
- 🌱 Bitki Hormonları: Bitkilerin büyüme, gelişme ve tepkilerini düzenleyen kimyasal maddelerdir. Örnekler: oksin, sitokinin, giberellin.
Unutmayın: Bu senaryo sadece bir rehberdir. Sınavda başarılı olmak için ders notlarınızı ve diğer kaynakları da dikkatlice incelemelisiniz. Başarılar!
