🌍 10. Sınıf Coğrafya 1. Dönem 2. Yazılı 1. Senaryo: Sınava Hazırlık Rehberi
Merhaba arkadaşlar! 10. sınıf coğrafya 1. dönem 2. yazılı sınavına hazırlanırken size yardımcı olacak bir rehber hazırladım. Bu senaryo, sınavda çıkabilecek konuları ve soru tiplerini kapsıyor. Başarılar!
🗺️ Coğrafi Konum
- 🧭 Mutlak Konum: Bir yerin enlem ve boylam değerleri ile belirlenen konumudur. Örneğin, Türkiye'nin mutlak konumu 36° - 42° Kuzey enlemleri ve 26° - 45° Doğu boylamlarıdır.
- 📍 Göreceli (Özel) Konum: Bir yerin dağlara, denizlere, boğazlara, yeraltı kaynaklarına, önemli ticaret yollarına veya siyasi sınırlara göre belirlenen konumudur. Türkiye'nin göreceli konumu, üç tarafının denizlerle çevrili olması, önemli ticaret yolları üzerinde bulunması gibi özelliklerdir.
🏞️ Harita Bilgisi
- 🗺️ Harita: Yeryüzünün tamamının veya bir bölümünün belirli bir ölçek dahilinde küçültülerek bir düzlem üzerine çizilmesidir.
- 📏 Ölçek: Harita üzerindeki bir uzunluğun, gerçekte ne kadar uzunluğa karşılık geldiğini gösteren orandır. Ölçekler kesir ölçek ve çizgi ölçek olmak üzere ikiye ayrılır.
- 📍 Projeksiyon Yöntemleri: Dünya'nın yuvarlak şeklini düz bir zemine aktarırken meydana gelen bozulmaları en aza indirmek için kullanılan yöntemlerdir. Silindir projeksiyon, konik projeksiyon ve düzlem projeksiyon gibi çeşitleri vardır.
🌍 Dünya'nın Şekli ve Hareketleri
- 🌎 Dünya'nın Şekli: Dünya'nın kendine özgü bir şekli vardır, buna geoit denir. Geoit, kutuplardan basık, Ekvator'dan şişkin bir şekildir.
- 🔄 Dünya'nın Hareketleri:
- ☀️ Günlük Hareket: Dünya'nın kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru dönmesidir. 24 saat sürer ve gece-gündüz oluşumu, yerel saat farkları, sürekli rüzgarların ve okyanus akıntılarının yönünde sapmalar gibi sonuçları vardır.
- ☀️ Yıllık Hareket: Dünya'nın Güneş etrafında elips şeklinde bir yörünge izleyerek dönmesidir. 365 gün 6 saat sürer ve mevsimlerin oluşumu, sıcaklık farkları, gölge boyu ve güneş ışınlarının düşme açısında değişiklikler gibi sonuçları vardır.
🌡️ İklim Elemanları ve İklim Tipleri
- ☀️ Sıcaklık: Bir yerin atmosferindeki ısı enerjisi miktarıdır. Enlem, yükselti, denize yakınlık, okyanus akıntıları gibi faktörler sıcaklığı etkiler.
- 💧 Yağış: Atmosferdeki su buharının yoğunlaşarak yeryüzüne düşmesidir. Yükselim yağışları, yamaç yağışları ve cephe yağışları gibi farklı yağış türleri vardır.
- 💨 Rüzgar: Yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru hareket eden hava akımıdır. Rüzgarın hızı ve yönü, basınç farkı, Coriolis etkisi ve yer şekilleri gibi faktörlerden etkilenir.
- 🌍 İklim Tipleri:
- 🌡️ Ekvatoral İklim: Her mevsim sıcak ve yağışlıdır.
- 🏜️ Çöl İklimi: Kurak ve sıcak veya soğuk olabilir.
- ılıman Akdeniz İklimi: Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır.
- 🌲 Karasal İklim: Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır.
Umarım bu rehber, sınavınıza hazırlanırken size yardımcı olur. Başarılar dilerim!
