🧠 10. Sınıf Felsefe 1. Dönem 1. Yazılı 2. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! Felsefe yazılısı yaklaşıyor ve biraz stresli olduğunuzu biliyorum. Ama merak etmeyin, bu yazıda MEB'in yayınladığı senaryoya uygun olası soruları ve cevaplarını inceleyeceğiz. Böylece sınava daha hazırlıklı girebilirsiniz.
🤔 Felsefenin Anlamı ve Alanları
- 🍎 Felsefe Nedir?: Felsefe, varlık, bilgi, değerler, akıl, zihin ve dil gibi konularla ilgili temel soruları ele alan bir düşünce sistemidir.
- 🍏 Felsefenin Alanları: Felsefenin birçok alanı vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- 💡 Varlık Felsefesi (Ontoloji): Varlığın ne olduğunu, temel özelliklerini inceler.
- 📚 Bilgi Felsefesi (Epistemoloji): Bilginin kaynağını, sınırlarını ve doğruluğunu araştırır.
- ⚖️ Ahlak Felsefesi (Etik): Doğru ve yanlış davranışları, ahlaki değerleri inceler.
- 🏛️ Siyaset Felsefesi: Devletin, yönetimin ve adaletin ne olması gerektiğini sorgular.
- 🎨 Sanat Felsefesi (Estetik): Güzelliğin ve sanatın ne olduğunu araştırır.
❓ Felsefi Düşüncenin Özellikleri
- 🤔 Sorgulayıcı Olmak: Felsefe, her şeyi sorgular. Cevapları olduğu gibi kabul etmek yerine, neden böyle olduğunu merak eder.
- 🔎 Eleştirel Olmak: Felsefe, düşünceleri ve iddiaları eleştirel bir şekilde değerlendirir. Kanıtları ve mantıksal tutarlılığı önemser.
- 💡 Akılcı Olmak: Felsefe, akla ve mantığa dayanır. Duygusal veya ön yargılı düşüncelerden kaçınmaya çalışır.
- 🌐 Evrensel Olmak: Felsefe, tüm insanlığı ilgilendiren temel soruları ele alır. Kültürel veya bireysel farklılıkların ötesine geçmeye çalışır.
- 💬 Refleksif Olmak: Felsefe, kendi üzerine düşünebilme yeteneğine sahiptir. Düşüncelerimizin kaynağını, varsayımlarımızı ve sınırlılıklarımızı sorgular.
🏛️ İlk Çağ Felsefesine Giriş
- 🌍 İlk Çağ Felsefesinin Ortaya Çıkışı: İlk Çağ Felsefesi, MÖ 6. yüzyılda Antik Yunan'da ortaya çıkmıştır. Bu dönemde insanlar, mitolojik açıklamalardan uzaklaşarak, evreni ve insanı akıl yoluyla anlamaya çalışmışlardır.
- 👤 Önemli Filozoflar:
- 🌊 Thales: Evrenin ana maddesinin su olduğunu savunmuştur.
- ⚛️ Demokritos: Her şeyin atomlardan oluştuğunu ileri sürmüştür.
- ➕ Pisagor: Sayıların evrenin temel ilkesi olduğunu düşünmüştür.
- 🔥 Herakleitos: Her şeyin sürekli değiştiğini ("Aynı nehirde iki kez yıkanılamaz") söylemiştir.
✍️ Olası Yazılı Soruları ve Cevapları
Aşağıda, MEB senaryosuna uygun olabilecek bazı yazılı soruları ve cevaplarını bulabilirsiniz. Bu sorular, konuları daha iyi anlamanıza ve sınava hazırlanmanıza yardımcı olacaktır.
-
Soru: Felsefenin temel alanlarından üç tanesini açıklayınız.
Cevap:
- 🍎 Varlık Felsefesi (Ontoloji): Varlığın ne olduğunu, temel özelliklerini inceler. Örneğin, "Varlık var mıdır?", "Varlığın temel türleri nelerdir?" gibi sorulara cevap arar.
- 🍏 Bilgi Felsefesi (Epistemoloji): Bilginin kaynağını, sınırlarını ve doğruluğunu araştırır. "Bilgiye nasıl ulaşırız?", "Bilgimiz ne kadar güvenilirdir?" gibi soruları ele alır.
- 🍋 Ahlak Felsefesi (Etik): Doğru ve yanlış davranışları, ahlaki değerleri inceler. "İyi nedir?", "Nasıl yaşamalıyız?" gibi sorulara cevap arar.
-
Soru: Felsefi düşüncenin özelliklerinden dört tanesini örneklerle açıklayınız.
Cevap:
- 🍎 Sorgulayıcı Olmak: Örneğin, "Devletin amacı nedir?" sorusunu sormak, felsefi bir sorgulamadır.
- 🍏 Eleştirel Olmak: Bir siyasi görüşü destekleyen kanıtları incelemek ve zayıf noktalarını bulmak, eleştirel düşünmektir.
- 🍋 Akılcı Olmak: Bir kararı duygularla değil, mantıkla vermek, akılcı bir yaklaşımdır.
- 🍊 Evrensel Olmak: "Adalet nedir?" sorusunu sorarken, sadece kendi toplumumuzu değil, tüm insanlığı düşünmek, evrensel bir bakış açısıdır.
-
Soru: İlk Çağ filozoflarından Thales ve Herakleitos'un temel görüşlerini karşılaştırınız.
Cevap:
- 🍎 Thales: Evrenin ana maddesinin su olduğunu savunmuştur. Ona göre her şey sudan gelmiştir ve suya dönecektir.
- 🍏 Herakleitos: Her şeyin sürekli değiştiğini ("Aynı nehirde iki kez yıkanılamaz") söylemiştir. Ona göre evrende durağan hiçbir şey yoktur.
- 🍋 Karşılaştırma: Thales, evrende değişmeyen bir ana madde (su) olduğunu savunurken, Herakleitos her şeyin sürekli değiştiğini ileri sürmüştür. Yani, Thales'in görüşü daha statik, Herakleitos'un görüşü ise daha dinamiktir.
Umarım bu yazı, felsefe yazılısına hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar!
