🧪 10. Sınıf Fizik 2. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık: 4. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! 10. sınıf fizik dersinin 2. dönem 1. yazılısına hazırlanırken, MEB'in yayınladığı 4. senaryoyu birlikte inceleyeceğiz. Bu senaryodaki sorular, sınavda karşınıza çıkabilecek konuları anlamanıza ve eksiklerinizi görmenize yardımcı olacak.
💡 1. Senaryo: Kuvvet ve Hareket
Bu bölümde, kuvvet, hareket, Newton'un hareket yasaları gibi temel kavramları hatırlayacağız.
- 🍎 Kuvvet: Bir cismin hareketini değiştiren veya cisim üzerinde şekil değişikliği yapan etkidir. Birimi Newton (N)'dur.
- 🚗 Hareket: Bir cismin zamanla konum değiştirmesidir. Sabit hızlı hareket, ivmeli hareket gibi çeşitleri vardır.
- ⚖️ Newton'un Hareket Yasaları:
- 👉 Eylemsizlik Yasası: Bir cisme dışarıdan bir kuvvet etki etmediği sürece duruyorsa durmaya, hareketliyse sabit hızla hareket etmeye devam eder.
- 💪 Temel Yasa: Bir cisme uygulanan net kuvvet, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşittir (F = ma).
- 🤝 Etki-Tepki Yasası: Her etkiye karşı eşit büyüklükte ve zıt yönde bir tepki vardır.
⚡ 2. Senaryo: Elektrik ve Manyetizma
Elektrik yükleri, elektrik alanı, manyetik alan ve elektromanyetik indüksiyon konularına odaklanacağız.
- ➕ Elektrik Yükü: Maddenin atomik yapısından kaynaklanan temel bir özelliktir. Pozitif (+) ve negatif (-) olmak üzere iki türü vardır. Aynı yükler birbirini iter, zıt yükler birbirini çeker.
- ⚡ Elektrik Alanı: Bir elektrik yükünün çevresinde oluşturduğu ve başka bir elektrik yüküne kuvvet uygulayabilen alandır.
- 🧲 Manyetik Alan: Hareketli elektrik yükleri veya manyetik malzemeler tarafından oluşturulan alandır. Pusula iğnesinin yönünü etkiler.
- 🔄 Elektromanyetik İndüksiyon: Bir iletken telin manyetik alan içindeki hareketinden veya değişen manyetik alandan dolayı üzerinde gerilim oluşmasıdır.
🌊 3. Senaryo: Dalgalar
Bu bölümde, dalga hareketinin temel özelliklerini, su dalgalarını ve ses dalgalarını inceleyeceğiz.
- 〰️ Dalga: Titreşim hareketinin bir ortamda yayılmasıdır. Enerji taşır, madde taşımaz.
- 🌊 Su Dalgası: Suyun yüzeyinde oluşan dalgalardır. Enine ve boyuna dalga özelliklerini gösterir.
- 📢 Ses Dalgası: Maddesel ortamlarda yayılan boyuna dalgalardır. Hızı, ortamın sıcaklığına ve yoğunluğuna bağlıdır.
- 📐 Dalganın Temel Özellikleri:
- λ Dalga Boyu: Ardışık iki tepe veya çukur arasındaki mesafedir.
- f Frekans: Birim zamandaki titreşim sayısıdır. Birimi Hertz (Hz)'dir.
- T Periyot: Bir tam dalganın oluşması için geçen süredir. Frekansın tersidir (T = 1/f).
- v Hız: Dalganın birim zamanda aldığı yoldur (v = λf).
Umarım bu özet, yazılıya hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar!