🧪 10. Sınıf Kimya 2. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık Rehberi
10. sınıf kimya dersinin 2. dönem 1. yazılısı yaklaşıyor! Sakin ol, bu rehber sana yardımcı olacak. İşte sınavda karşına çıkabilecek konular ve önemli noktalar:
🌡️ Isı ve Sıcaklık
- 🔥 Isı: Bir enerji türüdür. Maddelerin moleküllerinin hareketinden kaynaklanır. Birimi kalori (cal) veya joule (J) olarak ifade edilir.
- 🌡️ Sıcaklık: Bir maddenin ortalama moleküler kinetik enerjisinin bir ölçüsüdür. Termometre ile ölçülür ve birimi genellikle santigrat (°C), Fahrenheit (°F) veya Kelvin (K) olarak ifade edilir.
- ⚖️ Isı Alışverişi: Sıcaklıkları farklı olan maddeler arasında ısı enerjisi transferi gerçekleşir. Isı, sıcak olan maddeden soğuk olan maddeye doğru akar.
- ⚙️ Hal Değişimi: Maddelerin katı, sıvı ve gaz halleri arasında geçiş yapmasıdır. Erime, donma, buharlaşma, yoğunlaşma, süblimleşme ve kırağılaşma hal değişimleridir. Hal değişimi sırasında sıcaklık sabittir.
💧 Karışımlar
- ⚗️ Homojen Karışımlar: Her yerinde aynı özelliği gösteren karışımlardır. Çözelti olarak da adlandırılırlar. Örnek: Tuzlu su, şekerli su, hava.
- 🧪 Heterojen Karışımlar: Her yerinde aynı özelliği göstermeyen karışımlardır. Örnek: Kumlu su, çamurlu su, süt.
- 🧩 Çözeltiler: Bir maddenin başka bir madde içinde çözünmesiyle oluşan homojen karışımlardır. Çözücü ve çözünen olmak üzere iki kısımdan oluşur.
- ✨ Çözünürlük: Bir maddenin belirli bir sıcaklıkta belirli bir miktar çözücüde çözünebilen maksimum miktarıdır. Sıcaklık, basınç ve çözücü/çözünenin yapısı çözünürlüğü etkiler.
➗ Ayırma Teknikleri
- 🧲 Mıknatısla Ayırma: Manyetik özellik gösteren maddelerin, manyetik özellik göstermeyen maddelerden ayrılmasında kullanılır.
- ♨️ Buharlaştırma: Çözeltideki sıvının buharlaştırılarak katı maddenin ayrılmasında kullanılır.
- 🌀 Süzme: Katı-sıvı heterojen karışımları ayırmak için kullanılır. Katı parçacıklar süzgeç kağıdında kalır, sıvı süzülerek ayrılır.
- 🌡️ Damıtma (Destilasyon): Sıvı-sıvı homojen karışımları (çözeltileri) kaynama noktası farkından yararlanarak ayırmak için kullanılır.
- 🌈 Kromatografi: Maddelerin farklı fazlar arasındaki dağılım farkından yararlanarak ayrılmasını sağlayan bir tekniktir.
⚖️ Asitler ve Bazlar
- 🍋 Asitler: Sulu çözeltilerinde hidrojen iyonu (H+) veren maddelerdir. Ekşi tada sahiptirler, mavi turnusol kağıdını kırmızıya çevirirler. Örnek: Limon suyu, sirke, hidroklorik asit.
- 🧼 Bazlar: Sulu çözeltilerinde hidroksit iyonu (OH-) veren maddelerdir. Acı tada sahiptirler, kırmızı turnusol kağıdını maviye çevirirler. Örnek: Sabun, deterjan, sodyum hidroksit.
- 🌱 pH Kavramı: Bir çözeltinin asidik veya bazik olma derecesini gösteren bir ölçektir. pH 7 nötr, pH < 7 asidik, pH > 7 baziktir.
- neutralization Nötralleşme: Bir asit ile bir bazın tepkimeye girerek tuz ve su oluşturmasıdır.
Bu konuları dikkatlice çalışarak ve bol bol soru çözerek sınavda başarılı olabilirsin! Başarılar dilerim!
