🧪 10. Sınıf Kimya 2. Dönem 2. Yazılı 3. Senaryo: Sınava Hazırlık Rehberi
Merhaba gençler! Kimya sınavı yaklaşıyor ve kafanızda soru işaretleri mi var? Merak etmeyin, bu rehberle sınavı rahatlıkla atlatacaksınız. İşte size 10. sınıf kimya 2. dönem 2. yazılı 3. senaryoya uygun bir hazırlık planı:
📚 Asitler ve Bazlar
Asitler ve bazlar, kimyanın temel taşlarından. Günlük hayatta da sıkça karşılaşıyoruz. Limon suyu asidik, sabun ise bazik özellik gösteriyor.
- 🍋 Asitler:
- Ekşi tada sahiptirler.
- Mavi turnusol kağıdını kırmızıya çevirirler.
- Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
- Örnekler: Hidroklorik asit (HCl), Sülfürik asit (H2SO4), Asetik asit (CH3COOH) (Sirke)
- 🧼 Bazlar:
- Acı tada sahiptirler.
- Kırmızı turnusol kağıdını maviye çevirirler.
- Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
- Ele kayganlık hissi verirler.
- Örnekler: Sodyum hidroksit (NaOH) (Sud kostik), Potasyum hidroksit (KOH) (Potas kostik), Amonyak (NH3)
- ⚖️ pH Kavramı:
- pH, bir çözeltinin asidik veya bazik olma derecesini gösteren bir ölçüdür.
- pH değeri 7 olan çözeltiler nötrdür.
- pH değeri 7'den küçük olan çözeltiler asidiktir.
- pH değeri 7'den büyük olan çözeltiler baziktir.
- 💧 Nötralleşme Tepkimesi:
- Bir asit ve bir bazın tepkimeye girerek tuz ve su oluşturmasıdır.
- Örnek: HCl + NaOH → NaCl + H2O
🔥 Kimyasal Tepkimeler
Kimyasal tepkimeler, maddelerin atomlarının yeniden düzenlenmesiyle yeni maddelerin oluşması sürecidir. Yanma, paslanma, fotosentez gibi birçok olay kimyasal tepkimelerle gerçekleşir.
- ⚛️ Tepkime Çeşitleri:
- Yanma Tepkimeleri: Bir maddenin oksijenle hızlı bir şekilde tepkimeye girerek ısı ve ışık yaymasıdır.
- Asit-Baz Tepkimeleri (Nötralleşme): Asit ve bazın tepkimeye girerek tuz ve su oluşturmasıdır.
- Çözünme-Çökelme Tepkimeleri: İki çözeltinin karıştırılmasıyla suda çözünmeyen bir katının (çökelek) oluşmasıdır.
- Redoks Tepkimeleri: Elektron alışverişinin olduğu tepkimelerdir (Yükseltgenme-İndirgenme).
- ⚡️ Tepkime Hızı:
- Bir tepkimenin ne kadar hızlı gerçekleştiğini gösterir.
- Sıcaklık, konsantrasyon, temas yüzeyi ve katalizörler tepkime hızını etkileyen faktörlerdir.
- 🔄 Denge Tepkimeleri:
- İleri ve geri yöndeki tepkime hızlarının eşit olduğu durumlardır.
- Denge sabiti (K), denge anındaki ürünlerin ve reaktiflerin konsantrasyonları arasındaki ilişkiyi gösterir.
🌡️ Isı ve Sıcaklık
Isı ve sıcaklık kavramları çoğu zaman karıştırılır, ancak farklı şeylerdir. Isı bir enerji türüdür, sıcaklık ise bir maddenin ortalama kinetik enerjisinin ölçüsüdür.
- 🔥 Isı:
- Bir enerji türüdür.
- Bir sistemden diğerine sıcaklık farkı nedeniyle aktarılır.
- Birimi Joule (J) veya kalori (cal)'dir.
- 🌡️ Sıcaklık:
- Bir maddenin ortalama kinetik enerjisinin bir ölçüsüdür.
- Birimi Celsius (°C), Kelvin (K) veya Fahrenheit (°F)'tır.
- 🧊 Hal Değişimi:
- Maddelerin katı, sıvı veya gaz halleri arasında geçiş yapmasıdır.
- Erime, donma, buharlaşma, yoğunlaşma, süblimleşme ve kırağılaşma hal değişimleridir.
- Hal değişimi sırasında sıcaklık sabittir.
- ♨️ Isı Transferi:
- Isının bir yerden başka bir yere aktarılmasıdır.
- İletim, konveksiyon ve radyasyon olmak üzere üç farklı şekilde gerçekleşir.
Unutmayın, düzenli tekrar ve bol soru çözmek başarının anahtarıdır. Sınavda başarılar!
