11. Sınıf Edebiyat 2. Dönem 2. Yazılı Sınav Hazırlık Rehberi
📚 11. Sınıf Edebiyat 2. Dönem 2. Yazılı Sınavına Hazırlık: Kapsamlı Ders Notu
Merhaba! Bu not, 11. sınıf edebiyat dersinin ikinci dönem ikinci yazılı sınavına yönelik temel konu başlıklarını, önemli noktaları ve çalışma stratejilerini içeren kapsamlı bir rehber niteliğindedir. Sınavda başarılı olmak için aşağıdaki maddeleri dikkatlice inceleyip, örnek soru tipleri üzerinde pratik yapmanızı öneririm.
🎯 Sınavda Çıkması Muhtemel Başlıca Konular
Genellikle bu sınav, dönemin ortalarından itibaren işlenen konuları kapsar. Aşağıdaki ünitelere özellikle odaklanın:
1. 🏛️ Cumhuriyet Dönemi’nde Öğretici Metinler (1923-1960)
- Deneme: Nurullah Ataç, Suut Kemal Yetkin, Salah Birsel gibi isimlerin eser ve üslup özellikleri.
- Makale: Peyami Safa, Ahmet Hamdi Tanpınar, Falih Rıfkı Atay'ın fikir yazıları.
- Sohbet (Söyleşi): Şevket Rado, Nurullah Ataç'ın sohbet türündeki eserleri.
- Eleştiri (Tenkit): Nurullah Ataç, Mehmet Kaplan, Asım Bezirci gibi eleştirmenlerin yaklaşımları.
- Hatıra (Anı) & Gezi Yazısı: Falih Rıfkı Atay'ın Çankaya veya Zeytindağı gibi eserleri.
2. ✍️ Cumhuriyet Dönemi’nde Coşku ve Heyecanı Dile Getiren Metinler (Şiir)
- Saf (Öz) Şiir Anlayışı: Ahmet Hamdi Tanpınar, Cahit Sıtkı Tarancı, Necip Fazıl Kısakürek (erken dönem), Asaf Halet Çelebi. Temalar, imgeler, dil ve biçim özellikleri.
- Serbest Nazım ve Toplumcu Şiir: Nazım Hikmet Ran'ın şiir anlayışı, temaları, biçimsel yenilikleri.
- Millî Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir: Arif Nihat Asya, Orhan Şaik Gökyay, Behçet Kemal Çağlar. Memleket, tarih, kahramanlık temaları.
- Garip Hareketi (I. Yeni): Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet Anday, Oktay Rifat. Şiirdeki sıradanlık, mizah, günlük konuşma dili, ölçü ve uyağa karşı çıkış.
3. 🎭 Cumhuriyet Dönemi’nde Olay Çevresinde Oluşan Edebî Metinler
- Modernist Hikâye ve Roman: Ahmet Hamdi Tanpınar (Huzur, Saatleri Ayarlama Enstitüsü), Yusuf Atılgan (Aylak Adam). Bilinç akışı, iç monolog, zaman kurgusu.
- Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Hikâye ve Roman: Peyami Safa (Dokuzuncu Hariciye Koğuşu), Tarık Buğra (Küçük Ağa). Ruh tahlilleri, psikolojik derinlik.
- Toplumcu Gerçekçi Hikâye ve Roman: Sabahattin Ali (Kuyucaklı Yusuf), Orhan Kemal, Kemal Tahir. Sosyal sorunlar, köy ve kasaba gerçekliği.
🔍 Nasıl Çalışmalısın? Önemli İpuçları
- Eser-Yazar Eşleştirmesi: Her yazarın en bilinen 2-3 eserini mutlaka öğren. (Örn: Nurullah Ataç ⇨ Günlerin Getirdiği, Karalama Defteri)
- Terim Bilgisi: "Bilinç akışı, iç monolog, leitmotif, poetika, mensur şiir" gibi terimlerin anlamlarını ve hangi eser/yazarla ilişkili olduğunu bil.
- Dönem Haritası: Zihninde bir zaman çizelgesi oluştur. Hangi anlayış hangi yıllarda etkili olmuş? Birbirine tepki olarak doğan akımları (Örn: Garip'e tepki olarak İkinci Yeni) ilişkilendir.
- Paragraf Soruları: Sınavda, verilen bir şiir veya düzyazı parçasından hareketle yazar, dönem, anlayış soruları gelebilir. Bol bol paragraf sorusu çöz.
📖 Çözümlü Örnek Soru Tipleri
Örnek 1: Eser-Yazar Eşleştirmesi
Soru: Aşağıdaki eserlerden hangisi yazarıyla yanlış eşleştirilmiştir?
- A) Huzur – Ahmet Hamdi Tanpınar
- B) Kuyucaklı Yusuf – Sabahattin Ali
- C) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu – Peyami Safa
- D) Hababam Sınıfı – Orhan Kemal
- E) Hanımın Çiftliği – Orhan Kemal
Çözüm: Hababam Sınıfı, Rıfat Ilgaz'a aittir. Orhan Kemal değildir. Doğru cevap D seçeneğidir.
Örnek 2: Şiir Anlayışı / Dönem Tespiti
Soru: "İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı / Önce hafiften bir rüzgâr esiyor / Yavaş yavaş sallanıyor / Yapraklar ağaçlarda" dizeleriyle başlayan şiir, aşağıdaki şiir anlayışlarından hangisine örnek gösterilebilir?
- A) Saf Şiir
- B) Serbest Nazım ve Toplumcu Şiir
- C) Garip Hareketi (I. Yeni)
- D) İkinci Yeni
- E) Millî Edebiyat Zevkini Sürdüren Şiir
Çözüm: Orhan Veli Kanık'ın "İstanbul'u Dinliyorum" şiirinden alınan bu dizeler, sıradan bir konuyu günlük bir dille, ölçü ve uyaktan uzak şekilde işlediği için Garip Hareketi (I. Yeni)'ne aittir. Cevap C.
🌟 Son Tavsiyeler
Sınav öncesi, konuları tekrar ederken kendi el yazınızla küçük notlar/şemalar çıkarmak çok faydalı olacaktır. Unutmayın, edebiyat sadece ezber değil, anlama ve ilişki kurma dersidir. Tüm edebî akımlar, içinden çıktıkları toplumsal ve tarihsel bağlamla ilişkilidir. Bu bağlantıları kurduğunuzda konular daha kalıcı olacaktır.
Hepinize sınavınızda başarılar dilerim! 🤞📝
