🧠 11. Sınıf Felsefe 1. Dönem 2. Yazılı 8. Senaryo: Hazır Olun!
Merhaba gençler! Felsefe yazılısı yaklaşıyor ve bu senaryo size yardımcı olacak. Unutmayın, felsefe sadece ezber değil, düşünmektir! Bu senaryoda karşılaşabileceğiniz konulara şöyle bir göz atalım:
🤔 Bilgi Felsefesi (Epistemoloji)
Bilgi nedir? Nasıl bilebiliriz? İşte bu soruların cevaplarını aradığımız alan bilgi felsefesi. Temel kavramlara bir göz atalım:
- 💡 Bilgi: Süje (özne) ile obje (nesne) arasındaki etkileşim sonucu ortaya çıkan üründür. Yani, bir şeyi bilen kişi ile bilinen şey arasındaki bağdır.
- 🔍 Doğruluk: Bir bilginin gerçeklikle uyuşmasıdır. Örneğin, "Güneş doğudan doğar" bilgisi doğrudur çünkü gerçeklikle örtüşür.
- ✅ Gerçeklik: Zihnimizden bağımsız olarak var olan her şeydir. Ağaçlar, taşlar, evren… Hepsi gerçekliğin bir parçasıdır.
- ❓ Şüphecilik (Septisizm): Bilginin mümkün olmadığını veya kesin bilgiye ulaşılamayacağını savunan görüştür. Her şeyden şüphe duyarlar!
- 🐶 Dogmatizm: Bilginin mümkün olduğunu ve kesin bilgilere ulaşabileceğimizi savunan görüştür. Şüpheciliğin tam tersi!
🌍 Varlık Felsefesi (Ontoloji)
Varlık nedir? Evren nasıl oluştu? Gerçekten var mıyız? Bu sorular da varlık felsefesinin alanına giriyor.
- 🌳 Varlık: Var olan her şeydir. Somut (elle tutulur) veya soyut (düşünce) olabilir.
- 🧱 Materyalizm: Her şeyin maddeden oluştuğunu savunan görüştür. Ruh, bilinç gibi şeyler maddeye indirgenebilir.
- 👻 İdealizm: Her şeyin düşünceden, ideadan oluştuğunu savunan görüştür. Madde, düşüncenin bir yansımasıdır.
- 💫 Düalizm: Varlığın hem madde hem de düşünceden oluştuğunu savunan görüştür. İkisi birbirinden ayrıdır ve etkileşim halindedir.
🕊️ Ahlak Felsefesi (Etik)
Ne doğrudur, ne yanlıştır? Nasıl yaşamalıyız? Ahlak felsefesi, bu sorulara yanıt arar.
- ⚖️ Ahlak: Bir toplumda uyulması gereken kurallar bütünüdür. İyi ve kötü davranışları belirler.
- 😇 Erdem: Ahlaki olarak iyi ve doğru davranışlarda bulunma eğilimidir. Cesaret, adalet, dürüstlük gibi.
- 😈 Kötülük: Ahlaki olarak kötü ve yanlış davranışlardır. Hırsızlık, yalan söyleme, şiddet gibi.
- 🎯 Faydacılık (Utilitarizm): Bir eylemin sonucunda en çok sayıda insana fayda sağlaması gerektiğini savunan görüştür.
- 📜 Ödev Ahlakı (Deontoloji): Eylemin sonucuna bakılmaksızın, ahlaki kurallara uygun olmasının önemli olduğunu savunan görüştür.
🎨 Sanat Felsefesi (Estetik)
Sanat nedir? Güzellik nedir? Sanat felsefesi, bu soruları inceler.
- 🖼️ Sanat: İnsanların yaratıcılıklarını kullanarak ortaya koydukları eserlerdir. Resim, heykel, müzik, edebiyat gibi.
- ✨ Güzellik: Hoşumuza giden, bize keyif veren niteliktir. Görelidir, yani kişiden kişiye değişebilir.
- 🎭 Estetik: Güzellik ve sanatla ilgili felsefi incelemelerdir.
- 🤔 Mimesis: Sanatın doğayı taklit etmesi anlamına gelir.
Umarım bu özet, yazılıya hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar!
