🚀 11. Sınıf Fizik 1. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık: 1. Senaryo
Merhaba 11. sınıf öğrencileri! Fizik dersinin ilk yazılısı yaklaşıyor ve bu senaryo ile sınavda çıkabilecek konulara ve soru tiplerine odaklanacağız. Sakın endişelenmeyin, birlikte üstesinden geleceğiz!
💡 1. Bölüm: Vektörler
Vektörler, fizikte yönü ve büyüklüğü olan büyüklükleri ifade etmek için kullanılır. Kuvvet, hız, ivme gibi kavramlar vektörel büyüklüklerdir.
- ➕ Vektörlerin Toplanması: Vektörleri toplarken uç uca ekleme veya paralelkenar yöntemini kullanabiliriz. Aynı yönlü vektörler toplanır, zıt yönlü vektörler çıkarılır.
- ➖ Vektörlerin Çıkarılması: Bir vektörü çıkarmak, o vektörün tersini eklemekle aynıdır.
- 📐 Bileşenlerine Ayırma: Bir vektörü yatay (x) ve dikey (y) bileşenlerine ayırarak işlemleri kolaylaştırabiliriz.
🎯 2. Bölüm: Bağıl Hareket
Bağıl hareket, bir gözlemcinin başka bir gözlemciye göre hareketini tanımlar. Örneğin, hareket halindeki bir trende oturan bir yolcu, dışarıdaki birine göre farklı bir hızda hareket ediyor gibi görünür.
- 🚂 Bağıl Hız: Bir cismin, başka bir cisme göre hızına bağıl hız denir. Bağıl hız, gözlemcinin hızının ters işaretlisi ile cismin hızının vektörel toplamıdır.
- 🌊 Nehir Problemleri: Akıntı hızının olduğu durumlarda, bir teknenin suya göre hızı ile akıntı hızının vektörel toplamı, teknenin yere göre hızını verir.
💥 3. Bölüm: Newton'ın Hareket Yasaları
Newton'ın hareket yasaları, cisimlerin hareketini açıklayan temel prensiplerdir.
- ⚖️ 1. Yasa (Eylemsizlik Yasası): Bir cisim üzerine etki eden net kuvvet sıfır ise, cisim duruyorsa durmaya devam eder, hareket halindeyse sabit hızla hareketine devam eder.
- 💪 2. Yasa (Temel Yasa): Bir cisme etki eden net kuvvet, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşittir (F = ma).
- 🤝 3. Yasa (Etki-Tepki Yasası): Her etkiye karşı eşit büyüklükte ve zıt yönde bir tepki vardır.
📝 Örnek Soru Çözümleri
Şimdi de öğrendiklerimizi pekiştirmek için birkaç örnek soru çözelim:
- Soru: Bir cisme etki eden kuvvetler F1 = (3, 4) N ve F2 = (-1, 2) N ise, net kuvvet nedir?
Çözüm: Net kuvvet, kuvvetlerin vektörel toplamıdır. Fnet = F1 + F2 = (3-1, 4+2) = (2, 6) N
- Soru: Bir araç, yere göre 20 m/s hızla kuzeye doğru hareket ediyor. Aynı anda, batıya doğru 5 m/s hızla esen bir rüzgar var. Aracın rüzgara göre hızı nedir?
Çözüm: Aracın rüzgara göre hızı, vektörel olarak bulunur. √(20² + 5²) ≈ 20.6 m/s
- Soru: 2 kg kütleli bir cisme 10 N kuvvet uygulanıyor. Cismin ivmesi nedir?
Çözüm: F = ma denkleminden, a = F/m = 10 N / 2 kg = 5 m/s²
Umarım bu senaryo, fizik yazılısına hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar dilerim!
