🧪 11. Sınıf Fizik 1. Dönem 1. Yazılı 7. Senaryo: Sınava Hazırlık Rehberi
Merhaba 11. sınıf öğrencileri! Fizik sınavına hazırlanırken nelere dikkat etmeniz gerektiğini bu senaryo ile adım adım inceleyeceğiz. Sakın endişelenmeyin, birlikte üstesinden geleceğiz!
💡 1. Bölüm: Vektörler
Vektörler, fizikte yönü ve büyüklüğü olan büyüklükleri ifade etmek için kullanılır. Kuvvet, hız, ivme gibi kavramlar vektörel büyüklüklerdir.
- 📏 Vektörün Gösterimi: Bir vektör, bir ok ile gösterilir. Okun uzunluğu vektörün büyüklüğünü, okun yönü ise vektörün yönünü belirtir.
- ➕ Vektörlerde Toplama: Vektörler toplanırken, uç uca ekleme veya paralelkenar yöntemi kullanılır.
- ➖ Vektörlerde Çıkarma: Bir vektörü çıkarmak, o vektörün tersini eklemekle aynıdır.
- ✖️ Vektörlerde Çarpma: Vektörler skaler bir sayıyla çarpılabilir. Bu durumda vektörün büyüklüğü değişir, yönü aynı kalır veya tersine döner.
💥 2. Bölüm: Bağıl Hareket
Bağıl hareket, bir gözlemcinin başka bir gözlemciye göre hareketini ifade eder. Örneğin, hareket halindeki bir trende oturan bir kişi için dışarıdaki ağaçlar geriye doğru hareket ediyormuş gibi görünür.
- 🚄 Bağıl Hız: Bağıl hız, bir cismin başka bir cisme göre hızını ifade eder. Bağıl hız, gözlemcinin hızının, gözlemlenen cismin hızından vektörel olarak çıkarılmasıyla bulunur.
- 🌊 Nehir Problemleri: Nehirde hareket eden bir teknenin yere göre hızı, teknenin suya göre hızı ile suyun akıntı hızının vektörel toplamına eşittir.
- ✈️ Uçak Problemleri: Havadaki bir uçağın yere göre hızı, uçağın havaya göre hızı ile rüzgarın hızının vektörel toplamına eşittir.
💪 3. Bölüm: Newton'ın Hareket Yasaları
Newton'ın hareket yasaları, cisimlerin hareketini açıklayan temel yasalardır.
- 🥇 1. Yasa (Eylemsizlik Yasası): Bir cisme etki eden net kuvvet sıfır ise, cisim duruyorsa durmaya devam eder, hareket halindeyse sabit hızla hareketine devam eder.
- 🥈 2. Yasa (Temel Yasa): Bir cisme etki eden net kuvvet, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşittir. (F = ma)
- 🥉 3. Yasa (Etki-Tepki Yasası): Bir cisim başka bir cisme kuvvet uyguladığında, diğer cisim de ilk cisme eşit büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet uygular.
✍️ 4. Bölüm: Örnek Soru Çözümleri
Şimdi de öğrendiklerimizi pekiştirmek için birkaç örnek soru çözelim.
Örnek 1: Bir cisme etki eden kuvvetler F1 = (3i + 4j) N ve F2 = (-i + 2j) N'dir. Bu cisme etki eden net kuvveti bulunuz.
Çözüm: Net kuvvet, F1 ve F2'nin vektörel toplamına eşittir. Fnet = F1 + F2 = (3i + 4j) + (-i + 2j) = (2i + 6j) N
Örnek 2: Bir nehirde akıntı hızı 2 m/s'dir. Bir tekne suya göre 5 m/s hızla akıntıya dik olarak hareket ediyor. Teknenin yere göre hızını bulunuz.
Çözüm: Teknenin yere göre hızı, teknenin suya göre hızı ile akıntı hızının vektörel toplamıdır. Pisagor teoreminden, yere göre hızın büyüklüğü √(5^2 + 2^2) = √29 m/s'dir.
Umarım bu senaryo, fizik sınavına hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar!
