📚 11. Sınıf Fizik 1. Dönem 2. Yazılı Sınavı: 1. Senaryo Hazırlık Notları
Merhaba! Bu içerik, 11. sınıf fizik dersi 1. dönem 2. yazılı sınavına yönelik bir hazırlık senaryosu olarak tasarlanmıştır. Amacımız, muhtemel konu başlıklarını, soru tarzlarını ve çözüm tekniklerini gözden geçirerek sınava daha etkin hazırlanmanıza yardımcı olmaktır. 🎯
🔍 Senaryoda Hangi Üniteler Yer Alabilir?
Genellikle 1. dönemin ikinci yazılısı, aşağıdaki üniteleri kapsar:
- 📏 Kuvvet ve Hareket (İtme-Momentum, Tork-Denge)
- ⚡ Elektrik ve Manyetizma (Elektriksel Kuvvet ve Alan, Elektriksel Potansiyel)
- 🌊 Dalgalar (Dalga Mekaniği, Su Dalgaları, Ses Dalgaları) - Müfredata göre değişiklik gösterebilir.
🧠 Senaryo 1: Karışık ve Kavrama Soruları
Bu senaryoda, birden fazla kavramı bir arada kullanmanızı gerektiren, yorumlama ve analiz yeteneğinizi ölçen sorular ağırlıktadır.
📝 Örnek Soru Tipi 1: İtme-Momentum ve Enerji İlişkisi
Soru: Sürtünmesiz yatay düzlemde durmakta olan 2 kg kütleli cisme, yatay doğrultuda 10 N’lık sabit bir kuvvet 4 saniye boyunca uygulanıyor. Cismin son hızını ve bu sürede cisme aktarılan itmeyi bulunuz.
Çözüm:
1. İtme (J): İtme, kuvvet ile zamanın çarpımına eşittir.
\( J = F \cdot \Delta t = 10 \cdot 4 = 40 \ \text{N.s} \)
2. Son Hız: İtme, momentum değişimine eşittir (\( J = \Delta p = m \cdot \Delta v \)). Cisim ilk durduğundan (\(v_i = 0\)):
\( 40 = 2 \cdot (v_f - 0) \)
\( v_f = 20 \ \text{m/s} \) bulunur.
⚡ Örnek Soru Tipi 2: Noktasal Yüklerde Elektriksel Kuvvet
Soru: Şekildeki gibi kenar uzunluğu 0.3 m olan eşkenar üçgenin köşelerine \( q_1 = +4 \mu C \), \( q_2 = +4 \mu C \) ve \( q_3 = -2 \mu C \) yükleri sabitlenmiştir. \( q_3 \) yüküne etki eden net elektriksel kuvvetin büyüklüğü kaç N'dir? (\( k = 9 \times 10^9 \ \text{N.m}^2/\text{C}^2 \))
Çözüm Adımları:
- Kuvvetlerin Belirlenmesi: Aynı işaretli yükler birbirini iter, zıt işaretliler çeker. \( q_3 \) negatif, \( q_1 \) ve \( q_2 \) pozitif olduğundan her ikisi de \( q_3 \)'ü kendine çeker.
- Kuvvet Büyüklükleri:
- \( F_{13} = k \frac{|q_1 \cdot q_3|}{r^2} = 9 \times 10^9 \cdot \frac{|4 \times 10^{-6} \cdot (-2) \times 10^{-6}|}{(0.3)^2} \)
- \( F_{13} = 9 \times 10^9 \cdot \frac{8 \times 10^{-12}}{0.09} = 0.8 \ \text{N} \)
- Üçgen eşkenar olduğu için \( F_{23} \) de aynı büyüklüktedir: \( F_{23} = 0.8 \ \text{N} \).
- Vektörel Toplam: Her iki kuvvet arasındaki açı 60°'dir. Net kuvvet:
\( F_{net} = \sqrt{F_{13}^2 + F_{23}^2 + 2 \cdot F_{13} \cdot F_{23} \cdot \cos60°} \)
\( F_{net} = \sqrt{0.64 + 0.64 + 2 \cdot 0.8 \cdot 0.8 \cdot 0.5} = \sqrt{1.92} \approx 1.39 \ \text{N} \)
🎯 Sınav Stratejisi ve Uyarılar
- ✅ Birimlere Dikkat! Sorularda verilen kütle (kg/g), yük (\(\mu C/C\)), uzunluk (cm/m) birimlerini mutlaka SI birim sistemine (kg, m, C, s) çevirin.
- ✅ Vektörel Büyüklükler: Kuvvet, momentum, elektrik alan gibi kavramların yönlü olduğunu unutmayın. Net değer isteniyorsa vektörel toplam yapın.
- ✅ Kavram Yanılgıları: "İtme = Momentum" değildir, itme = momentum değişimidir. Potansiyel enerji ile potansiyel farkı birbirine karıştırmayın.
- ✅ Zaman Yönetimi: Uzun işlem gerektiren sorularda temel formülü doğru yazdıktan sonra işlem hatası yapmamaya odaklanın.
✨ Son Tavsiye
Bu senaryo, size sınavda karşılaşabileceğiniz soru tiplerine dair bir fikir vermek içindir. Konu tekrarınızı, ders kitabınızdaki ve defterinizdeki çözümlü örnekler ve geçmiş yazılı soruları üzerinden yapmanız en etkili yoldur. Kendi başınıza benzer sorular yazıp çözmeye çalışın. 🚀
Hepinize sınavlarınızda başarılar dilerim! 💪
