🧪 11. Sınıf Fizik 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık: Çözümlü Sorularla Tekrar!
Merhaba gençler! Fizik yazılısı yaklaşıyor ve biraz gözünüz mü korkuyor? Endişelenmeyin, bu yazıda 11. sınıf fizik 2. dönem 2. yazılısında karşınıza çıkabilecek konuları çözümlü sorularla tekrar edeceğiz. Hazırsanız, başlayalım!
💡 1. Soru: Elektrik Alan ve Potansiyel
Soru: Yükü +2q olan bir parçacık, elektrik alanı E olan bir bölgede hareket ediyor. Bu parçacığa etki eden kuvvet nedir ve potansiyel enerjisi nasıl değişir?
Çözüm:
- ⚡ Elektrik Kuvveti: Elektrik alanı içindeki bir yüke etki eden kuvvet, F = qE formülü ile bulunur. Bu durumda, parçacığa etki eden kuvvet F = +2qE olur. Kuvvet, elektrik alanı ile aynı yöndedir çünkü yük pozitiftir.
- 🔋 Potansiyel Enerji: Parçacık elektrik alanında hareket ederken potansiyel enerjisi değişir. Eğer parçacık elektrik alanının yönünde hareket ediyorsa, potansiyel enerjisi azalır. Çünkü elektrik alanı, parçacığın potansiyel enerjisini azaltarak onu daha kararlı bir duruma getirmeye çalışır.
🧲 2. Soru: Manyetik Alan ve Kuvvet
Soru: Uzun bir telden geçen akım I ise, telden r uzaklıktaki bir noktada oluşan manyetik alanın büyüklüğü nedir? Ayrıca, bu manyetik alana dik olarak v hızıyla giren q yüklü bir parçacığa etki eden manyetik kuvvet nedir?
Çözüm:
- 🧭 Manyetik Alan: Uzun bir telden geçen akımın oluşturduğu manyetik alan, B = (μ₀I) / (2πr) formülü ile bulunur. Burada μ₀, boşluğun manyetik geçirgenliğidir. Manyetik alan, tele dik ve tel etrafında dairesel bir şekilde oluşur.
- 🏹 Manyetik Kuvvet: Manyetik alana dik olarak giren yüklü bir parçacığa etki eden manyetik kuvvet, F = qvB formülü ile bulunur. Bu kuvvet, parçacığın hareket yönüne ve manyetik alana diktir. Bu nedenle, parçacık dairesel bir yörünge izler.
💡 3. Soru: İndüksiyon Akımı
Soru: Bir bobinin içinden geçen manyetik akı zamanla değişiyor. Bu durumda bobinde oluşan indüksiyon elektromotor kuvveti (EMK) nedir ve bobinden geçen indüksiyon akımının yönü nasıldır?
Çözüm:
- 🔄 İndüksiyon EMK'sı: Faraday Yasası'na göre, bir bobinde oluşan indüksiyon EMK'sı, manyetik akıdaki değişim hızına eşittir. Yani, ε = -N(ΔΦ/Δt) formülü ile bulunur. Burada N, bobin sarım sayısı, ΔΦ manyetik akıdaki değişim ve Δt ise zaman aralığıdır.
- 🧭 İndüksiyon Akımının Yönü: Lenz Yasası'na göre, indüksiyon akımının yönü, manyetik akıdaki değişimi engelleyecek yöndedir. Yani, eğer manyetik akı artıyorsa, indüksiyon akımı manyetik akıyı azaltacak yönde bir manyetik alan oluşturur. Eğer manyetik akı azalıyorsa, indüksiyon akımı manyetik akıyı artıracak yönde bir manyetik alan oluşturur.
Umarım bu çözümlü sorular, yazılıya hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar dilerim!