🧪 12. Sınıf Fizik 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık Rehberi
Merhaba gençler! 12. sınıf fizik dersinin 2. dönem 2. yazılısı yaklaşıyor. Bu rehberde, sınavda başarılı olmanıza yardımcı olacak önemli konuları ve ipuçlarını bulacaksınız. Sakin olun, derin bir nefes alın ve başlayalım!
💡 Elektromanyetik Dalgalar
Elektromanyetik dalgalar, elektrik ve manyetik alanların birbirini tetikleyerek uzayda yayılan dalgalardır. Bu dalgalar, enerji taşırlar ve farklı frekanslarda olabilirler.
- 📻 Radyo Dalgaları: En düşük frekanslı elektromanyetik dalgalardır. Radyo ve televizyon yayınlarında kullanılır.
- 📡 Mikro Dalgalar: Radar sistemlerinde ve mikrodalga fırınlarda kullanılır.
- 🔆 Kızılötesi (Infrared) Dalgalar: Isı transferinde ve gece görüş cihazlarında kullanılır.
- ☀️ Görünür Işık: Gözümüzle görebildiğimiz elektromanyetik dalgalardır. Renkleri oluştururlar.
- UV Ultraviyole (Morötesi) Dalgalar: Güneş ışınlarında bulunur. Ciltte D vitamini sentezini sağlar, ancak aşırı maruz kalmak zararlıdır.
- ❌ X-Işınları: Tıbbi görüntülemede (röntgen) kullanılır.
- ☢️ Gama Işınları: En yüksek frekanslı ve enerjili elektromanyetik dalgalardır. Radyoterapide kullanılır.
🧲 Manyetik Alan ve Manyetik Kuvvet
Manyetik alan, hareketli elektrik yüklerinin (akım taşıyan teller veya hareketli parçacıklar) etrafında oluşturduğu bir alandır. Bu alan, diğer hareketli yüklere kuvvet uygular.
- 🧭 Manyetik Alan Çizgileri: Manyetik alanın yönünü ve şiddetini gösteren hayali çizgilerdir. Mıknatısın kuzey kutbundan çıkar, güney kutbuna girer.
- ⚡ Manyetik Kuvvet: Bir manyetik alan içinde hareket eden yüklü bir parçacığa etki eden kuvvettir. Kuvvetin büyüklüğü, yükün miktarına, hızına, manyetik alanın şiddetine ve hız vektörü ile manyetik alan vektörü arasındaki açıya bağlıdır.
- 🔄 Lorentz Kuvveti: Hem elektrik hem de manyetik alanın etkisinde kalan yüklü parçacığa etki eden toplam kuvvettir.
✨ İndüksiyon Akımı ve İndüksiyon Elektromotor Kuvveti (EMK)
Manyetik akı değişimi, bir iletken devrede indüksiyon akımı oluşturur. Bu akımı oluşturan potansiyel farkına indüksiyon elektromotor kuvveti (EMK) denir.
- 🔄 Manyetik Akı: Bir yüzeyden geçen manyetik alan çizgilerinin sayısıdır. Birimi Weber (Wb)'dir.
- ⚡ Faraday Yasası: Bir devredeki indüksiyon EMK'sı, manyetik akı değişim hızına eşittir.
- Lenz Yasası: İndüksiyon akımının yönü, kendisini oluşturan manyetik akı değişimine karşı koyacak yöndedir.
- 🔋 Transformatörler: İndüksiyon prensibine göre çalışan, gerilimi yükseltip alçaltmaya yarayan araçlardır.
🔎 Alternatif Akım (AA)
Alternatif akım, yönü ve şiddeti zamanla periyodik olarak değişen akımdır. Şebeke elektriği alternatif akımdır.
- 📈 Etkin Değer: Alternatif akımın bir dirençte aynı sürede doğru akımla aynı ısıyı üretecek doğru akım değeridir.
- 🔄 Empedans: Alternatif akım devresindeki toplam dirence denir. Direnç, kapasitans ve indüktansın birleşimidir.
- ⚡ Rezonans: Bir alternatif akım devresinde, indüktif reaktansın kapasitif reaktansa eşit olduğu durumda rezonans meydana gelir. Bu durumda akım maksimum, empedans minimum olur.
Unutmayın, bol bol soru çözmek ve konuları tekrar etmek başarının anahtarıdır. Sınavda hepinize başarılar dilerim!