🗓️ 12. Sınıf İnkılap Tarihi 1. Dönem 1. Yazılı 2. Senaryo: Hazırlık Rehberi
Merhaba arkadaşlar! 12. sınıf İnkılap Tarihi 1. dönem 1. yazılısına hazırlanırken ikinci senaryoyu da göz önünde bulundurarak nelere dikkat etmeniz gerektiğine birlikte bakalım. Bu rehber, sınavda başarılı olmanız için size yol gösterecek önemli bilgileri içeriyor.
🇹🇷 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi
- 📜 Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919): "Vatanın bütünlüğü, milletin istiklali tehlikededir." maddesiyle başlayan, ulusal bir kongrenin toplanması gerekliliğini vurgulayan önemli bir belgedir.
- 🏛️ Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919): Toplanış amacı bölgesel olsa da, aldığı kararlar bakımından ulusaldır. "Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz." ilkesi kabul edilmiştir.
- 🇹🇷 Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919): Tüm cemiyetler "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" adı altında birleştirilmiştir. Mustafa Kemal, kongre başkanı seçilmiştir.
- 🇹🇷 Amasya Protokolü (20-22 Ekim 1919): İstanbul Hükümeti (Temsil Heyeti adına Mustafa Kemal ile) arasında imzalanmıştır. İstanbul Hükümeti, Temsil Heyeti'nin varlığını resmen tanımıştır.
🇹🇷 TBMM'nin Açılması ve İlk Faaliyetleri
- 🗓️ 23 Nisan 1920: TBMM açıldı. Mustafa Kemal, TBMM Başkanı seçildi.
- 📜 24 Nisan Önergesi: TBMM'nin üstünde hiçbir güç olmadığı vurgulanmıştır.
- 🛡️ TBMM'ye Karşı Çıkan Ayaklanmalar: İstanbul Hükümeti'nin kışkırtmaları, azınlıkların faaliyetleri ve bazı kişisel çıkarlar nedeniyle ayaklanmalar çıkmıştır. Bu ayaklanmaların bastırılmasında düzenli ordunun kurulması önemli rol oynamıştır.
⚔️ Kurtuluş Savaşı Cepheleri
📍 Doğu Cephesi
- 🇦🇲 Ermenilerle Mücadele: Kazım Karabekir komutasındaki Türk ordusu, Ermenileri yenilgiye uğratmıştır.
- 📜 Gümrü Antlaşması (3 Aralık 1920): TBMM'nin ilk siyasi ve askeri başarısıdır. Ermenistan, TBMM'yi ve Misak-ı Milli'yi tanımıştır.
📍 Güney Cephesi
- 🇫🇷 Fransızlar ve Ermenilerle Mücadele: Düzenli ordu birlikleri burada savaşmamıştır. Halk direnişi (kuva-yi milliye) etkili olmuştur.
- 📍 Önemli Kahramanlar: Şahin Bey (Antep), Sütçü İmam (Maraş), Ali Saip Bey (Urfa).
📍 Batı Cephesi
- 🇬🇷 Yunanlılarla Mücadele: En çetin mücadeleler bu cephede yaşanmıştır.
- ⚔️ I. İnönü Savaşı (6-10 Ocak 1921): TBMM'nin düzenli ordusunun ilk zaferidir.
- 📜 Londra Konferansı: İtilaf Devletleri, TBMM'yi Londra'ya davet ederek resmen tanımışlardır.
- 📜 Moskova Antlaşması (16 Mart 1921): TBMM ile Sovyet Rusya arasında imzalanmıştır. İki devlet birbirini tanımıştır.
- ⚔️ II. İnönü Savaşı (23 Mart - 1 Nisan 1921): Türk ordusu, Yunan ordusunu bir kez daha yenilgiye uğratmıştır.
- ⚔️ Kütahya-Eskişehir Savaşları (Temmuz 1921): Türk ordusu yenilmiştir. Mustafa Kemal, Başkomutanlık yetkisini almıştır.
- ⚔️ Sakarya Meydan Muharebesi (23 Ağustos - 13 Eylül 1921): Türk ordusunun savunma savaşıdır. Yunan ilerleyişi durdurulmuştur.
- ⚔️ Büyük Taarruz (26 Ağustos 1922): Türk ordusunun taarruz savaşıdır. Yunan ordusu ağır bir yenilgi almıştır.
- 🗓️ 30 Ağustos 1922: Başkomutanlık Meydan Muharebesi kazanılmıştır.
🤝 Mudanya Ateşkes Antlaşması (11 Ekim 1922)
- 📍 Önemi: Kurtuluş Savaşı'nın askeri safhası sona ermiştir. İstanbul, Boğazlar ve Doğu Trakya savaş yapılmadan kurtarılmıştır.
Umarım bu rehber, sınav hazırlığınızda size yardımcı olur. Başarılar dilerim!
