Çetele tablosu, bir şeyleri sayarken kullandığımız bir yöntemdir. Her bir varlık için bir çizgi çizeriz. Beş tane olduğunda, dört çizginin üzerine yan bir çizgi atarız. Bu, saymayı kolaylaştırır.
Önce, saymak istediğimiz şeylerin neler olduğuna karar veririz. Örneğin, bir sınıftaki öğrencilerin sevdiği meyveleri sayalım.
Adım 1: Bir başlık yazalım: "En Sevdiğimiz Meyveler"
Adım 2: Meyvelerin isimlerini ve yanına çetele çizeceğimiz bir sütun açalım.
Adım 3: Her bir meyve için sırayla çizgiler çizelim.
Gördüğün gibi, her beşli grup için dört düz ve bir yan çizgi kullanırız.
Sıklık tablosu, çetele ile saydığımız çizgilerin toplam sayısını yazdığımız bir tablodur. Yani, "kaç tane" olduğunu rakamlarla gösteririz.
Adım 1: Çetele tablosundaki çizgileri sayarız.
Adım 2: Her bir kategori için toplam sayıyı rakamla yazarız.
Yukarıdaki çeteleyi sıklık tablosuna çevirelim:
Haydi, bir sınıftaki kırmızı, mavi ve yeşil kalemleri sayalım.
Çetele Tablosu:
Sıklık Tablosu:
Unutma! Çetele ile sayarız, sıklık tablosu ile toplam sayıyı gösteririz. İkisi de bize bilgi verir!
Soru 1: Bir sınıftaki öğrencilerin en sevdiği meyveler sorulmuş ve aşağıdaki çetele tablosu oluşturulmuştur. Buna göre en çok sevilen meyve hangisidir?
Elma: ||||
Muz: ||
Çilek: |||| |
a) Elma
b) Muz
c) Çilek
Cevap: c) Çilek
Çözüm: Çetele tablosunda her bir çizgi 1 öğrenciyi temsil eder. Beşinci çizgi yan yana değil, diğer dördünü çapraz çizer. Elma: 4, Muz: 2, Çilek: 5+1=6 öğrenci. En çok sevilen 6 öğrenci ile Çilek'tir.
Soru 2: Aşağıdaki sıklık tablosu bir hayvanat bahçesindeki bazı hayvanların sayısını göstermektedir. Tabloya göre hangi hayvanın sayısı en azdır?
Hayvan Sayı
Aslan 3
Zürafa 5
Maymun 7
a) Aslan
b) Zürafa
c) Maymun
Cevap: a) Aslan
Çözüm: Sıklık tablosunda "Sayı" sütununa bakılır. Aslan: 3, Zürafa: 5, Maymun: 7'dir. En küçük sayı 3 olduğu için en az sayıda olan hayvan Aslan'dır.
Soru 3: Bir çiçekçi, bir haftada sattığı gül sayısını her gün için bir çizgi olacak şekilde çetele tablosunda işaretlemiştir. Tabloda toplam 4 tam ve 1 yarım (çapraz geçen) çizgi grubu bulunmaktadır. Buna göre çiçekçi bir haftada toplam kaç gül satmıştır?
a) 4
b) 5
c) 20
Cevap: c) 20
Çözüm: Her tam çizgi grubu (||||) 5 gülü temsil eder. 4 tam grup 4 x 5 = 20 gül eder. Çapraz çizgi tamamlanmamış bir grubu temsil ettiği için bu soruda sadece tam gruplar sayılır. Bu nedenle toplam 20 gül satılmıştır.