Bir metni okuduğumuzda, o metnin ne hakkında olduğunu ve bize ne anlatmak istediğini anlamamız çok önemlidir. İşte bu noktada metnin konusu ve ana fikri devreye girer.
Konu, bir metnin ne ile ilgili olduğudur. Yani metinde bahsedilen olay, durum, kişi veya yerdir. Konuyu bulmak için kendimize "Bu metin ne anlatıyor?" sorusunu sorarız.
Örnek:
"Ayşe, bahçedeki çiçekleri suladı. Daha sonra annesiyle birlikte kurabiye yaptı."
Bu metnin konusu: Ayşe'nin bahçede çiçekleri sulaması ve annesiyle kurabiye yapması.
Ana fikir, metnin bize vermek istediği mesajdır. Yazarın anlatmak istediği temel düşüncedir. Ana fikri bulmak için kendimize "Bu metin bana ne anlatmak istiyor?" sorusunu sorarız.
Örnek:
"Çalışkan bir öğrenci olan Ali, her gün düzenli olarak ders çalışır ve ödevlerini zamanında yapardı. Bu sayede sınavlarında hep başarılı olurdu."
Bu metnin ana fikri: Düzenli çalışmak başarının anahtarıdır.
Yeni müfredatta, öğrencilerin metinleri daha iyi anlamaları ve yorumlamaları hedefleniyor. Bu nedenle konu ve ana fikir kavramları daha da önem kazanıyor. Öğrencilerin metinleri sadece okuyup geçmek yerine, metnin derinlemesine anlamını kavramaları amaçlanıyor.