🧪 Aşılama Yöntemi Nedir?
Aşılama, vücudumuzu hastalıklara karşı koruyan bir yöntemdir. Zayıflatılmış veya ölü mikropların (virüs veya bakteri gibi) vücuda verilmesiyle bağışıklık sistemimizi uyarır. Bağışıklık sistemimiz bu mikropları tanır ve onlara karşı antikor üretir. Böylece, aynı mikrop daha sonra vücudumuza girdiğinde, bağışıklık sistemimiz onu hızla tanıyıp yok edebilir.
🎯 Aşılama Yönteminin Amacı
Aşılama yönteminin temel amacı, bireyleri ve toplumu bulaşıcı hastalıklardan korumaktır. Aşılar sayesinde birçok ölümcül hastalık kontrol altına alınmış veya tamamen ortadan kaldırılmıştır.
- 🛡️ Hastalıklardan Korunma: Aşılar, bağışıklık sistemini uyararak hastalıklara karşı direnç oluşturur.
- 🌍 Toplum Sağlığını Koruma: Aşılar, salgınların yayılmasını önleyerek toplum sağlığını korur.
- 💪 Bağışıklık Sistemini Güçlendirme: Aşılar, bağışıklık sisteminin hafızasını güçlendirerek uzun süreli koruma sağlar.
💉 Aşılama Yönteminin Çeşitleri
Aşılama yöntemleri, kullanılan mikroorganizmanın türüne ve uygulanma şekline göre farklılık gösterir.
🦠 Canlı Aşılar
Zayıflatılmış canlı mikroorganizmalar içerir. Bağışıklık sistemini güçlü bir şekilde uyarır ve genellikle uzun süreli koruma sağlar.
- 🍎 Kızamık, kabakulak, kızamıkçık (KKK) aşısı
- 🍍 Suçiçeği aşısı
- 🍓 Rotavirüs aşısı
💀 İnaktif (Ölü) Aşılar
Öldürülmüş mikroorganizmalar içerir. Canlı aşılara göre daha güvenlidir, ancak bağışıklık yanıtı daha zayıf olabilir ve tekrarlayan dozlar (rapel aşılar) gerekebilir.
- 🍎 Grip aşısı
- 🍍 Çocuk felci aşısı (IPV)
- 🍓 Hepatit A aşısı
🧬 Alt Birim, Rekombinant, Polisakkarit ve Konjuge Aşılar
Mikroorganizmanın sadece belirli parçalarını veya antijenlerini içerir. Bu sayede yan etki riski azaltılır ve bağışıklık sistemi hedefe yönelik olarak uyarılır.
- 🍎 Hepatit B aşısı
- 🍍 HPV aşısı
- 🍓 Meningokok aşısı
🧪 Toksoid Aşılar
Bakterilerin ürettiği toksinlerin etkisiz hale getirilmiş hallerini içerir. Bağışıklık sistemi, toksinlere karşı antikor üretir ve böylece hastalığın etkileri önlenir.
- 🍎 Tetanoz aşısı
- 🍍 Difteri aşısı
