Basınç, sadece ağırlıkla değil, aynı zamanda yüzey alanıyla da ilişkilidir. Basınç formülü: $P = \frac{F}{A}$'dır. Burada $P$ basıncı, $F$ kuvveti (genellikle ağırlık) ve $A$ yüzey alanını temsil eder. Yani, ağırlık artsa bile yüzey alanı da aynı oranda artarsa basınç değişmez.
Bu da doğru değil! Eğer yüzeye uygulanan kuvvet (ağırlık) de artıyorsa, yüzey alanı artsa bile basınç artabilir veya sabit kalabilir. Önemli olan, kuvvet ve yüzey alanı arasındaki orandır.
Cismin şekli, yüzey alanını ve dolayısıyla basıncı etkileyebilir. Örneğin, sivri uçlu bir cismin yüzey alanı daha küçük olacağından, aynı ağırlıkla daha fazla basınç uygular.
Evet, katılar basıncı temas ettikleri yüzeye dik olarak uygularlar. Eğer bir kuvvet yüzeye eğik olarak uygulanıyorsa, bu kuvvetin yüzeye dik bileşeni basıncı oluşturur.
Basıncın SI birimi Pascal (Pa) olsa da, farklı birimler de kullanılabilir. Örneğin, $N/m^2$ (Newton bölü metrekare) de basınç birimidir ve Pascal ile aynıdır. Ayrıca, atmosfer (atm) veya bar gibi birimler de kullanılabilir, ancak TYT'de genellikle Pascal kullanılır.
Basınç formülü olan $P = \frac{F}{A}$'yı doğru uyguladığınızdan emin olun. Kuvveti (genellikle ağırlık) doğru birimlerde (Newton) ve yüzey alanını doğru birimlerde (metrekare) kullandığınızdan emin olun.
Sorularda verilen birimlere dikkat edin. Eğer birimler farklıysa, aynı birime çevirmeniz gerekebilir. Örneğin, yüzey alanı santimetrekare cinsinden verilmişse, metrekareye çevirmeniz gerekebilir.
Eğer kuvvet yüzeye eğik olarak uygulanıyorsa, kuvvetin yüzeye dik bileşenini hesaplamayı unutmayın.
Katı basıncını günlük hayattaki örneklerle ilişkilendirmeye çalışın. Örneğin, bıçağın keskin olması, çivinin sivri olması gibi durumlar basınçla ilgilidir.
