🧪 2026 TYT Kimya: İdeal Gaz Yasası Nedir?
İdeal gaz yasası, gazların davranışlarını tanımlayan önemli bir denklemdir. Bu yasa, basınç (P), hacim (V), mol sayısı (n) ve sıcaklık (T) arasındaki ilişkiyi açıklar. TYT kimya sınavında sıkça karşımıza çıkan bu konuyu gelin birlikte inceleyelim.
🌡️ İdeal Gaz Nedir?
Gerçekte ideal bir gaz olmamasına rağmen, yüksek sıcaklık ve düşük basınçta çoğu gaz ideale yakın davranır. İdeal gazların özellikleri şunlardır:
- 💨 Gaz taneciklerinin hacmi, bulundukları kabın hacmi yanında ihmal edilebilir düzeydedir.
- 🤝 Gaz tanecikleri arasında çekim veya itme kuvveti yoktur.
- 🤸 Gaz tanecikleri sürekli ve rastgele hareket ederler.
🧮 İdeal Gaz Yasası Denklemi
İdeal gaz yasası aşağıdaki denklemle ifade edilir:
$PV = nRT$
Burada:
- P: Gazın basıncı (genellikle atmosfer veya Pascal cinsinden)
- V: Gazın hacmi (genellikle litre cinsinden)
- n: Gazın mol sayısı
- R: İdeal gaz sabiti (değeri kullanılan birimlere göre değişir, genellikle 0.0821 L.atm/mol.K veya 8.314 J/mol.K)
- T: Gazın mutlak sıcaklığı (Kelvin cinsinden)
📐 İdeal Gaz Yasasının Uygulamaları
İdeal gaz yasası, çeşitli hesaplamalar için kullanılabilir:
- 🎈 Bir gazın belirli koşullardaki basıncını, hacmini veya sıcaklığını bulmak.
- ⚖️ Bir gazın mol sayısını veya kütlesini hesaplamak.
- 🧪 Kimyasal reaksiyonlardaki gazların davranışlarını tahmin etmek.
🤔 İdeal Gaz Yasası ile İlgili Örnek Soru
2 mol ideal gazın 27°C sıcaklıkta ve 1 atm basınçta kapladığı hacmi hesaplayınız. (R = 0.0821 L.atm/mol.K)
Çözüm:
Öncelikle sıcaklığı Kelvin'e çevirelim:
$T = 27 + 273 = 300 K$
Şimdi ideal gaz yasasını uygulayalım:
$PV = nRT$
$1 \cdot V = 2 \cdot 0.0821 \cdot 300$
$V = 49.26 L$
Cevap: Gazın hacmi 49.26 litredir.
📝 İdeal Gaz Yasası İpuçları
- ✅ Sıcaklığı her zaman Kelvin cinsinden kullanın.
- ✅ İdeal gaz sabiti R'nin birimlerine dikkat edin ve hesaplamalarınızda uygun birimleri kullanın.
- ✅ Sorularda verilen bilgileri dikkatlice okuyun ve doğru değerleri denkleme yerleştirin.
