Kimya sınavında sıkça karşılaşılan bir kavram olan PPM (parts per million), bir çözeltideki belirli bir maddenin milyonda kaç birim olduğunu ifade eder. Özellikle çok seyreltik çözeltilerdeki madde miktarlarını belirtmek için kullanılır. Gelin, bu kavramı daha yakından inceleyelim ve nasıl hesaplandığını örneklerle öğrenelim.
PPM'i hesaplamak için basit bir formülümüz var:
\( PPM = \frac{Çözünen \ Madde \ Miktarı}{Çözelti \ Miktarı} \times 10^6 \)
Bu formülde:
Önemli Not: Çözünen madde ve çözelti miktarlarının aynı birimde olmasına dikkat edin. Eğer farklı birimlerdeyse, önce aynı birime çevirmelisiniz.
Şimdi de PPM hesaplamasını daha iyi anlamak için birkaç örnek soru çözelim:
2 litre suda 5 mg çözünmüş florür iyonu bulunmaktadır. Bu çözeltideki florür iyonlarının PPM'i nedir?
Çözüm:
Formülü uygulayalım:
\( PPM = \frac{5 \ mg}{2000 \ mL} \times 10^6 = 2.5 \ PPM \)
Yani, bu çözeltideki florür iyonlarının konsantrasyonu 2.5 PPM'dir.
500 gramlık bir toprak örneğinde 0.02 gram kurşun tespit edilmiştir. Bu toprak örneğindeki kurşun miktarı kaç PPM'dir?
Çözüm:
Formülü uygulayalım:
\( PPM = \frac{0.02 \ g}{500 \ g} \times 10^6 = 40 \ PPM \)
Bu toprak örneğindeki kurşun miktarı 40 PPM'dir.
TYT Kimya sınavında PPM ile ilgili sorular genellikle şu şekilde olabilir:
Bu tür soruları çözerken formülü doğru uygulamaya ve birimlere dikkat etmeye özen gösterin. Bol pratik yaparak bu konudaki başarınızı artırabilirsiniz.