💧 2026 TYT Kimya: Su Döngüsü Nasıl İşler?
Su döngüsü, yeryüzündeki suyun sürekli olarak hareket etmesi ve dönüşmesi olayıdır. Bu döngü sayesinde su, farklı hallerde (katı, sıvı, gaz) atmosfer, okyanuslar, kara ve canlılar arasında dolaşır. TYT Kimya sınavında su döngüsü ile ilgili temel kavramları bilmek önemlidir.
- ☀️ Buharlaşma (Evaporasyon): Güneş enerjisi sayesinde sıvı haldeki suyun (göller, denizler, nehirler) gaz haline (su buharı) geçmesidir.
- 🌿 Terleme (Transpirasyon): Bitkilerin yapraklarından su buharı salgılamasıdır. Terleme, bitkilerin su döngüsüne katkıda bulunmasını sağlar.
- 🌬️ Yoğunlaşma (Kondensasyon): Su buharının atmosferde soğuyarak sıvı hale veya katı hale (buz kristalleri) geçmesidir. Bu olay bulutların oluşmasını sağlar.
- 🌧️ Yağış (Presipitasyon): Bulutlardaki su damlacıklarının veya buz kristallerinin yeterince büyüyerek yeryüzüne düşmesidir. Yağış, yağmur, kar, dolu veya çiğ şeklinde olabilir.
- 🌊 Yüzey Akışı (Surface Runoff): Yağışlarla yeryüzüne düşen suyun bir kısmının toprak tarafından emilmeden akarsulara, göllere ve denizlere ulaşmasıdır.
- 🌱 Sızma (İnfiltrasyon): Yağışlarla yeryüzüne düşen suyun toprağa sızarak yer altı sularını oluşturmasıdır.
🌍 Su Döngüsünün Önemi
- 💧 Su Kaynaklarının Yenilenmesi: Su döngüsü sayesinde yeryüzündeki su kaynakları sürekli olarak yenilenir ve temizlenir.
- 🌡️ İklimin Düzenlenmesi: Su döngüsü, yeryüzündeki sıcaklık dağılımını etkileyerek iklimin düzenlenmesine yardımcı olur.
- 🌾 Canlıların Yaşamı: Su döngüsü, bitkilerin büyümesi ve hayvanların yaşaması için gerekli olan suyun sağlanmasında önemli rol oynar.
🧪 TYT Kimya Açısından Su Döngüsü
- 💦 Suyun Fiziksel Halleri: Su döngüsünde suyun katı (buz), sıvı (su) ve gaz (su buharı) halleri arasındaki dönüşümler önemlidir.
- 🤝 Hal Değişimleri ve Enerji: Hal değişimleri sırasında enerji alışverişi olur. Örneğin, buharlaşma sırasında su ısı alır, yoğunlaşma sırasında ise ısı verir.
- ⚖️ Denge Durumu: Su döngüsü, doğal bir denge içinde gerçekleşir. Ancak, insan aktiviteleri (ormanların yok edilmesi, şehirleşme, sanayi) bu dengeyi bozabilir.