🧪 2026 TYT Kimya: Süspansiyonlara Giriş
Süspansiyonlar, günlük hayatta sıkça karşılaştığımız heterojen karışımlardır. Peki, süspansiyonları diğer karışımlardan ayıran özellikler nelerdir? İşte 2026 TYT Kimya sınavı için bilmen gerekenler:
- 💧 Heterojen Karışım: Süspansiyonlar, farklı maddelerin gözle görülebilir şekilde dağıldığı karışımlardır. Yani, karışımı oluşturan maddeler tek bir faz gibi görünmez.
- 🧱 Katı-Sıvı Dağılımı: Genellikle katı parçacıkların bir sıvı içerisinde dağılmasıyla oluşurlar. Örneğin, çamurlu su tipik bir süspansiyondur.
- ⏳ Çökme Eğilimi: Süspansiyonlar bekletildiğinde, katı parçacıklar zamanla kabın dibine çökelme eğilimi gösterirler. Bu, süspansiyonların kararsız yapıda olduğunu gösterir.
- 🔎 Gözle Görülebilirlik: Süspansiyonlardaki katı parçacıklar genellikle çıplak gözle veya basit bir mikroskopla görülebilir.
- 🔦 Işık Saçılması (Tyndall Etkisi): Süspansiyonlardan bir ışık demeti geçirildiğinde, parçacıklar ışığı saçarlar. Bu olaya Tyndall etkisi denir ve süspansiyonları kolloidlerden ayırmada kullanılır.
🧫 Süspansiyon Örnekleri
- 💊 İlaç Şurupları: Bazı ilaç şurupları, katı ilaç partiküllerinin sıvı içinde süspanse edildiği formülasyonlara sahiptir. Kullanmadan önce çalkalamak gerekir!
- 🎨 Boya: Boyalar, pigment adı verilen katı renk verici maddelerin bir sıvı içinde süspanse edildiği karışımlardır.
- 🏞️ Çamurlu Su: Su içinde toprak ve kil parçacıklarının dağılmasıyla oluşan doğal bir süspansiyondur.
- 🥛 Ayran: Yoğurt ve suyun karıştırılmasıyla elde edilen, içerisinde küçük yağ ve protein parçacıklarının süspanse olduğu bir içecektir.
⚗️ Süspansiyonların Özellikleri ve Ayrılması
- 🌡️ Fiziksel Yöntemlerle Ayrılma: Süspansiyonları oluşturan maddeler, süzme, çöktürme veya santrifüjleme gibi basit fiziksel yöntemlerle ayrılabilir.
- 📜 Kararlılık: Süspansiyonların kararlılığı, parçacık boyutuna, yoğunluğuna ve sıvı ortamın viskozitesine bağlıdır. Parçacıklar ne kadar küçük ve sıvı ne kadar viskoz ise, süspansiyon o kadar kararlı olur.
