Kararname, genel olarak yürütme organı (Cumhurbaşkanı veya Bakanlar Kurulu gibi) tarafından çıkarılan, belirli bir konuyu düzenleyen yazılı emirdir. Ancak, Türkiye'deki kararname türleri ve yetkileri zaman içinde değişiklik göstermiştir.
Kararnameler, devletin hızlı ve etkili bir şekilde hareket etmesini sağlamak amacıyla kullanılır. Özellikle acil durumlarda veya teknik uzmanlık gerektiren konularda, kanun çıkarma sürecinin uzunluğu göz önüne alındığında kararnameler önemli bir araçtır.
Kararnamelerin çıkarılması ve uygulanması belirli kurallara tabidir. Özellikle Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri'nin hangi konularda çıkarılabileceği Anayasa ile belirlenmiştir. Temel hak ve özgürlükleri doğrudan ilgilendiren konularda kararname çıkarılamaz.
Türkiye'de kararname uygulaması, Osmanlı döneminden beri farklı şekillerde var olmuştur. Cumhuriyet döneminde ise özellikle 1961 Anayasası ve 1982 Anayasası ile kararname çıkarma yetkisi düzenlenmiştir. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilmesiyle birlikte kararname yetkisi Cumhurbaşkanı'na verilmiştir.
Soru: Her konuda Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi çıkarılabilir mi?
Cevap: Hayır, Anayasa'da belirtilen sınırlar dahilinde çıkarılabilir. Temel hak ve özgürlükleri kısıtlayan veya kanunla düzenlenmesi gereken konularda kararname çıkarılamaz.
