📐 2026 TYT'de Yamuk Katlama Soruları ve Orta Tabanın Gücü
Yamuklar, özellikle katlama sorularıyla birleşince TYT'de karşımıza çıkan zorlayıcı geometri konularından biri olabilir. Ama merak etmeyin, orta tabanı kullanarak bu soruları çok daha hızlı çözebilirsiniz! İşte size bazı ipuçları ve stratejiler:
🤔 Orta Taban Nedir?
Orta taban, bir yamuğun paralel olmayan kenarlarının orta noktalarını birleştiren doğru parçasıdır. Bu doğru parçası, yamuğun alt ve üst tabanlarına paraleldir ve uzunluğu, alt ve üst taban uzunluklarının aritmetik ortalamasına eşittir. Yani:
$Orta Taban = \frac{Alt Taban + Üst Taban}{2}$
📝 Orta Tabanı Kullanmanın Püf Noktaları
- 📏 Katlama İşlemi: Katlama sorularında, katlanan şeklin simetrisini kullanarak yeni oluşan yamukları veya dörtgenleri belirleyin. Katlama, genellikle şeklin bazı kenarlarının eşit uzunlukta olmasını sağlar.
- 📍 Orta Noktaları Bulma: Soruda verilen katlama çizgileri veya diğer bilgilerle, yamuğun kenarlarının orta noktalarını belirlemeye çalışın. Bu noktalar, orta tabanı çizmek için size yol gösterecektir.
- ✨ Paralellikten Yararlanma: Orta taban, yamuğun tabanlarına paralel olduğu için, soruda verilen açılarla ilişkiler kurabilirsiniz. Paralel doğrular arasındaki açılar (iç ters, dış ters, yöndeş açılar) sıklıkla işinize yarar.
- ➕ Uzunlukları Hesaplama: Orta tabanın uzunluğunu bulmak için, yamuğun alt ve üst taban uzunluklarını toplayıp ikiye bölün. Bu bilgi, sorunun çözümüne ulaşmanızı sağlayabilir.
❓ Örnek Soru Tipi ve Çözümü
Bir ABCD yamuğunda, $[AB] // [CD]$ olsun. $|AB| = 8$ cm ve $|CD| = 12$ cm'dir. Bu yamuk, $[EF]$ boyunca katlandığında D noktası AB üzerindeki D' noktasına geliyor ve $[EF]$ orta taban oluyor. $|AD'|$ uzunluğu kaç cm'dir?
Çözüm:
1. $[EF]$ orta taban olduğu için $|EF| = \frac{8+12}{2} = 10$ cm'dir.
2. Katlama sonucunda $|ED| = |ED'|$ olur.
3. $ADD'$ üçgeni ikizkenar üçgen olur.
4. $|AD'|$ uzunluğunu bulmak için yamuğun yüksekliğine ihtiyacımız var ancak bu bilgi verilmemiş. Sorunun tam çözümü için ek bilgiye ihtiyaç duyulabilir veya soruda farklı bir yaklaşım gerekebilir. Ancak orta tabanı kullanarak önemli bir adım atmış olduk.
🎯 Unutmayın!
Yamuk katlama sorularında orta tabanı kullanmak, problemi daha basit parçalara ayırmanıza ve çözüme daha hızlı ulaşmanıza yardımcı olur. Bol bol pratik yaparak bu yöntemi iyice pekiştirin!