Her yıl coşkuyla kutladığımız 30 Ağustos Zafer Bayramı, Türk tarihinin en önemli dönüm noktalarından biridir. Bu tarih, sadece bir askerî zaferin değil, aynı zamanda bağımsızlık mücadelesinin taçlandığı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yolunun açıldığı kritik bir gündür. Peki, bu büyük zafer neden ve nasıl kazanıldı? Gelin, bu şanlı günün hikâyesine birlikte bakalım.
I. Dünya Savaşı'nın ardından imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması (1918) ile Osmanlı İmparatorluğu fiilen sona ermiş, Anadolu toprakları işgal edilmeye başlanmıştı. Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde başlatılan Kurtuluş Savaşı, düzenli orduya geçişle birlikte kritik bir evreye girmişti. 26 Ağustos 1922 sabahı başlayan Büyük Taarruz, Türk ordusunun kesin sonuç almak için planladığı gizli ve stratejik bir harekâttı.
Taarruzun dördüncü günü olan 30 Ağustos'ta, Kütahya'nın Dumlupınar ilçesi yakınlarında Başkomutanlık Meydan Muharebesi gerçekleşti. Mustafa Kemal Paşa'nın bizzat komuta ettiği bu muharebe, Kurtuluş Savaşı'nın en kritik ve sonuç alıcı çarpışması oldu. Türk ordusu, burada Yunan ordusunun büyük kısmını kuşatarak imha etti ve zafer kesinleşti.
30 Ağustos 1924'te, Dumlupınar'da “Başkomutanlık Meydan Muharebesi”nin ikinci yıl dönümünde büyük bir tören düzenlendi. Atatürk, bu törende yaptığı konuşmada, “Bu eser Türk milletinin hürriyet ve istiklal fikrinin ölümsüz anıtıdır.” sözleriyle zaferin ruhunu özetledi. 1926 yılından itibaren ise 30 Ağustos, “Zafer Bayramı” olarak tüm yurtta coşkuyla kutlanmaya başlandı.
Bu zaferin ardından, 9 Eylül 1922'de İzmir'in kurtarılmasıyla Anadolu işgalden tamamen temizlendi ve Lozan Antlaşması için zemin hazırlandı. Dolayısıyla 30 Ağustos, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna giden yolun taşlarını döşeyen en önemli askerî ve siyasi başarıdır.
30 Ağustos Zafer Bayramı, sadece geçmişte kazanılmış bir savaşın yıldönümü değildir. O, bir milletin varoluş mücadelesinin, esaret altında yaşamaktansa özgürce yaşamanın bedelini ödemeye hazır olduğunun en büyük kanıtıdır. Bu bayram, bağımsızlığın, vatan sevgisinin ve milli iradenin sembolü olarak, gelecek nesillere aktarılan en değerli miraslarımızdan biridir.
“Zafer, ‘zafer benimdir’ diyebilenindir.” – Mustafa Kemal Atatürk'ün bu sözü, 30 Ağustos ruhunu en iyi özetleyen ifadelerden biridir. Bu büyük günü anarken, bu vatan için canlarını feda eden tüm şehitlerimizi saygı ve minnetle yâd ediyoruz.
