🌍 5. Sınıf Mezopotamya Uygarlıkları Ders Notu
Mezopotamya, kelime anlamı olarak "iki nehir arası" demektir. Fırat ve Dicle nehirleri arasında kalan bu verimli topraklar, tarih boyunca birçok önemli uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Şimdi bu uygarlıkları yakından tanıyalım!
Sumerler: Yazının İcadı
- ✍️ Yazının İcadı: Sümerler, MÖ 3200'lerde yazıyı icat ederek tarihe büyük bir katkı sağlamışlardır. Kullandıkları yazıya çivi yazısı denir.
- 🏛️ Zigguratlar: Sümerler, tanrılarına adadıkları ziggurat adı verilen tapınaklar inşa etmişlerdir. Bu yapılar aynı zamanda gözlemevi olarak da kullanılmıştır.
- 💧 Sulama Kanalları: Tarımı geliştirmek için sulama kanalları yapmışlardır.
Akatlar: İlk İmparatorluk
- 👑 İlk İmparatorluk: Akadlar, Sümer şehir devletlerini yıkarak tarihteki ilk imparatorluğu kurmuşlardır.
- ⚔️ Sargon: En önemli kralları Sargon'dur.
Babiller: Hammurabi Kanunları
- 📜 Hammurabi Kanunları: Babiller, ünlü kralları Hammurabi tarafından hazırlanan ve tarihteki en eski yazılı kanunlardan biri olan Hammurabi Kanunları ile tanınırlar. Bu kanunlar, "dişe diş, göze göz" prensibine dayanır.
- 🏙️ Babil Kulesi: Babil şehrinde inşa ettikleri devasa kule (Babil Kulesi) efsanelere konu olmuştur.
Asurlular: Savaşçı Uygarlık
- 🛡️ Savaşçı Uygarlık: Asurlular, güçlü orduları ve savaşçı yapılarıyla bilinirler.
- 📚 Kütüphane: Başkentleri Ninova'da büyük bir kütüphane kurmuşlardır.
- 🐴 Atlı Birlikler: Ordularında atlı birlikleri etkin bir şekilde kullanmışlardır.
Elamlar: Sürekli Mücadele
- ⛰️ Coğrafi Konum: Mezopotamya'nın güneydoğusunda yaşamışlardır.
- ⚔️ Savaşlar: Sürekli olarak Sümerler, Babiller ve Asurlular ile mücadele etmişlerdir.
Örnek Soru ve Çözümü
Soru: Aşağıdakilerden hangisi Sümerler'e ait bir özelliktir?
A) İlk imparatorluğu kurmaları
B) Hammurabi Kanunları'nı yapmaları
C) Yazıyı icat etmeleri
D) Güçlü ordulara sahip olmaları
Çözüm: Doğru cevap C seçeneğidir. Sümerler, yazıyı icat ederek tarihe önemli bir katkı sağlamışlardır.