Merhaba! Bu dersimizde örüntülerin ne olduğunu öğreneceğiz. Örüntüler, etrafımızda sıkça gördüğümüz bir konudur. Haydi başlayalım!
Örüntü, belirli bir kurala göre düzenli bir şekilde tekrar eden şekil veya sayı dizisidir. Yani, bir desen veya düzendir diyebiliriz.
Sayıların belirli bir kurala göre sıralanmasına sayı örüntüsü denir.
Örneğin: 2, 4, 6, 8, ...
Bu örüntünün kuralı nedir? Her seferinde sayıya 2 ekliyoruz.
Yani kuralımız: "2'şer 2'şer artıyor."
Şekillerin belirli bir kurala göre sıralanmasına şekil örüntüsü denir.
Örneğin: ?, ?, ?, ?, ?, ...
Bu örüntünün kuralı nedir? Üçgen ve daire sırayla tekrar ediyor.
Bir örüntünün kuralını bulmak için şu soruları sormalıyız:
Örüntü: 5, 10, 15, 20, ...
Bu örüntünün kuralını bulalım:
Kuralımız: "5'er 5'er artıyor."
Bir sonraki sayı: 20 + 5 = 25 olur.
Örüntüler, matematiği anlamamızda çok yardımcı olur. Ayrıca günlük hayatta; halı desenlerinde, müzik ritimlerinde, binaların dizilişinde bile örüntüler vardır.
Özetle: Örüntüler, belirli bir kurala göre tekrar eden düzenlerdir. Hem sayılarla hem de şekillerle örüntüler oluşturabiliriz.
Soru 1: Bir çiftlikteki tavşan sayısı her gün bir önceki günkü sayının 2 katına çıkmaktadır. Çiftlikte pazartesi günü 3 tavşan olduğuna göre, perşembe günü kaç tavşan olur?
a) 12
b) 18
c) 24
d) 48
Cevap: c) 24
Çözüm: Pazartesi: 3, Salı: 3x2=6, Çarşamba: 6x2=12, Perşembe: 12x2=24 tavşan olur.
Soru 2: Aşağıdaki sayı örüntüsünde soru işareti yerine hangi sayı gelmelidir?
2, 5, 11, 23, ?, 95
a) 35
b) 41
c) 47
d) 52
Cevap: c) 47
Çözüm: Örüntü kuralı: Bir sayıyı 2 ile çarpıp 1 eklemek. 2x2+1=5, 5x2+1=11, 11x2+1=23, 23x2+1=47, 47x2+1=95
Soru 3: Bir desen oluşturmak için kare, daire ve üçgen şekilleri sırasıyla kullanılıyor. 15. şekil hangisi olur?
a) Kare
b) Daire
c) Üçgen
d) Beşgen
Cevap: c) Üçgen
Çözüm: Örüntü 3 şekilden oluşuyor: 1.Kare, 2.Daire, 3.Üçgen, 4.Kare... 15 sayısı 3'e tam bölündüğü için (15÷3=5) örüntünün son elemanı olan üçgen gelir.