Biyoçeşitlilik, belirli bir bölgede yaşayan canlıların (bitkilerin, hayvanların, mantarların, mikroorganizmaların) çeşitliliğini ifade eder. Yani, doğadaki tüm farklı yaşam formlarını kapsayan bir terimdir. Bu çeşitlilik üç temel seviyede incelenir:
Biyoçeşitlilik, Dünya'nın sağlığı ve biz insanların yaşamı için hayati öneme sahiptir. İşte biyoçeşitliliğin önemini gösteren bazı nedenler:
Sonuç olarak, biyoçeşitlilik sadece güzel manzaralar veya sevimli hayvanlar değildir. O, Dünya üzerindeki yaşamın ta kendisidir ve onu korumak hepimizin görevidir.
Soru 1: Bir doğa koruma uzmanı, bir bölgedeki biyoçeşitliliği araştırıyor. Bu bölgede çok sayıda farklı bitki ve hayvan türünün yanı sıra, bu türlerin farklı genetik özelliklere sahip bireyleri de bulunuyor. Ayrıca bölgede orman, göl ve çayır gibi birbirinden farklı yaşam alanları yer alıyor.
Bu bölge için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
a) Tür çeşitliliği yüksektir.
b) Ekosistem çeşitliliği fazladır.
c) Genetik çeşitlilik azdır.
d) Biyoçeşitlilik açısından zengindir.
Cevap: c
Çözüm: Paragrafta, türlerin farklı genetik özelliklere sahip bireyleri olduğu belirtilmiştir. Bu durum genetik çeşitliliğin fazla olduğunu gösterir, az olduğunu değil.
Soru 2: Bir çiftçi, tarlasında sadece tek bir çeşit buğday yetiştirmektedir. Bir yıl, tüm tarlayı etkileyen bir hastalık ortaya çıkar ve bu buğday çeşidinin tamamı hastalanarak ürün kaybına neden olur.
Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin önemini doğrudan örneklemektedir?
a) Tür çeşitliliğinin
b) Genetik çeşitliliğin
c) Ekosistem çeşitliliğinin
d) İklim çeşitliliğinin
Cevap: b
Çözüm: Çiftçi sadece tek bir genetik çeşit buğday yetiştirdiği için, hastalık tüm ürünü etkilemiştir. Eğer tarlada genetik çeşitlilik fazla olsaydı (farklı buğday türleri veya aynı türün farklı genetik özelliklere sahip çeşitleri), bazı bitkiler hastalığa dayanıklı olabilir ve ürün kaybı daha az olabilirdi.
Soru 3: Aşağıdaki senaryolardan hangisi, biyoçeşitliliğin azalmasının olası bir sonucu değildir?
a) Bir bölgedeki arı popülasyonunun azalması, o bölgedeki bitkilerin tozlaşma oranını düşürür.
b) Ormanların tahrip edilmesi, bölgedeki yağış miktarının zamanla artmasına neden olur.
c) Tarım ilaçlarının aşırı kullanımı, toprakta yaşayan faydalı mikroorganizmaların yok olmasına yol açar.
d) Sulak alanların kurutulması, burada yaşayan birçok kuş ve balık türünün yok olmasına sebep olur.
Cevap: b
Çözüm: Ormanların tahrip edilmesi, yağışları düzenleyen doğal dengeyi bozarak genellikle kuraklığa ve yağışların azalmasına yol açar. Yağış miktarının artması beklenen bir sonuç değildir. Diğer seçeneklerde ise biyoçeşitlilikteki bir azalmanın doğal sistemlere olan olumsuz etkisi anlatılmaktadır.