6. sınıf Gerçek anlam nedir? Örnekleri

Question

Hocam gerçek anlam konusunu anlamakta zorlanıyorum. Bir kelimenin neden gerçek anlamlı olduğunu bazen karıştırıyorum. Mesela "ayak" derken insan ayağı mı, masa ayağı mı kastediliyor diye aklım karışıyor. Bu konuyu basit örneklerle açıklar mısınız?

Answer 1

Gerçek Anlam (Temel Anlam)

Bir sözcüğün, söylendiğinde akla gelen ilk ve asıl anlamına gerçek anlam denir. Sözcüklerin sözlükteki ilk karşılığı genellikle gerçek anlamlarıdır. Bu yüzden buna temel anlam da diyebiliriz.

Gerçek Anlamın Özellikleri:

• Sözcüğün akla gelen ilk anlamıdır.
• Mecaz (değişmece) anlam içermez, kelime olduğu gibi kullanılır.
• Genellikle sözcüğün sözlükteki ilk anlamı gerçek anlamdır.

Gerçek Anlam Örnekleri:

• "Soğuk" kelimesi akla ilk olarak "düşük sıcaklık" anlamını getirir.

  Örnek Cümle: "Soğuk su içince dişlerim sızladı." (Burada "soğuk" kelimesi, sıcaklığın düşük olduğu gerçek anlamıyla kullanılmıştır.)

• "Ağır" kelimesi akla ilk olarak "tartıda çok çeken" anlamını getirir.

  Örnek Cümle: "Bu çanta çok ağır, taşıyamıyorum." (Burada "ağır" kelimesi, fiziksel ağırlığın fazla olması gerçek anlamıyla kullanılmıştır.)

• "Yakmak" kelimesi akla ilk olarak "bir şeyi tutuşturup ateş çıkarmak" anlamını getirir.

  Örnek Cümle: "Soğuk havada sobayı yaktık." (Burada "yakmak" kelimesi, ateş çıkarma eyleminin gerçek anlamıyla kullanılmıştır.)

• "Düşmek" kelimesi akla ilk olarak "yüksekten aşağı inmek" anlamını getirir.

  Örnek Cümle: "Merdivenlerden düşünce ayağını incitti." (Burada "düşmek" kelimesi, yere doğru kontrolsüz hareket etmenin gerçek anlamıyla kullanılmıştır.)

• "Uzun" kelimesi akla ilk olarak "boyu fazla olan" anlamını getirir.

  Örnek Cümle: "Dayım çok uzun boyludur." (Burada "uzun" kelimesi, fiziksel boyun fazlalığının gerçek anlamıyla kullanılmıştır.)

Önemli Not: Bir kelimenin gerçek anlamda kullanılıp kullanılmadığını anlamak için kendimize şu soruyu sorabiliriz: "Bu kelimeyi duyduğumda aklıma gelen ilk, en somut anlam mı?" Cevabımız "evet" ise, o kelimeyi gerçek anlamıyla kullanıyoruz demektir.

Answer 2

6. Sınıf Gerçek Anlam Çözümlü Test Soruları

Soru 1: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ağır" sözcüğü gerçek anlamıyla kullanılmıştır?
a) Bu konu hakkında ağır bir karar vermek zorundaydı.
b) Çocuk, ağır çantayı zorlukla taşıdı.
c) Onun bu ağır sözleri herkesi üzdü.
d) Hasta, ağır bir ameliyat geçirdi.
Cevap: b
Çözüm: "Ağır" sözcüğü "b" seçeneğinde, bir nesnenin fiziksel ağırlığını ifade etmek için kullanılmıştır ve bu onun gerçek (temel) anlamıdır. Diğer seçeneklerde ise mecaz anlamda kullanılmıştır.

Soru 2: "Soğuk" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde gerçek anlamıyla kullanılmamıştır?
a) Kışın soğuk havada dışarı çıkmamaya çalışırım.
b) Buzdolabından çıkardığım soğuk suyu hemen içtim.
c) Bana karşı çok soğuk ve mesafeli davranıyor.
d) Rüzgar estikçe ellerim iyice soğudu.
Cevap: c
Çözüm: "Soğuk" sözcüğü "c" seçeneğinde, bir kişinin davranışının sevgi ve ilgiden yoksun olmasını ifade etmek için kullanılmıştır. Bu, sözcüğün mecaz anlamıdır. Diğer seçeneklerde sıcaklığın düşük olması gibi gerçek anlamıyla kullanılmıştır.

Soru 3: "Düşmek" sözcüğü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
a) "Sınavdan düşük not aldı." cümlesinde gerçek anlamıyla kullanılmıştır.
b) "Kalem masadan yere düştü." cümlesinde gerçek anlamıyla kullanılmıştır.
c) Bir sözcüğün gerçek anlamı, zamanla değişebilir.
d) Gerçek anlam, sözcüğe sonradan kazandırılan anlamdır.
Cevap: b
Çözüm: "Düşmek" sözcüğü "b" seçeneğinde, bir cismin yüksekten aşağıya doğru hareket etmesi anlamında, yani gerçek anlamıyla kullanılmıştır. "a" seçeneğinde mecaz, "c" ve "d" seçeneklerinde ise gerçek anlamın tanımıyla ilgili yanlış bilgiler verilmiştir.