Merhaba! Bu ders notumuzda, içinde yaşadığımız dünyada insanların çevre ile nasıl bir ilişki içinde olduğunu öğreneceğiz. Çevre, bizi saran ve yaşamamızı sağlayan her şeydir: hava, su, toprak, bitkiler ve hayvanlar.
Çevre, canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları ortamdır. İnsanlar da bu çevrenin bir parçasıdır.
İnsanlar, tarih boyunca çevreyle sürekli bir etkileşim içinde olmuştur. Bu etkileşim hem olumlu hem de olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Sürdürülebilir yaşam, doğal kaynakları tüketmeden, gelecek nesillerin de ihtiyaçlarını karşılayabileceği bir dünya bırakmak için yaptığımız davranışlardır. Örneğin, muslukları gereksiz yere açık bırakmamak, tasarruflu ampul kullanmak sürdürülebilir bir yaşam örneğidir.
Unutmayalım, çevre bize atalarımızdan miras kalmadı, onu çocuklarımızdan ödünç aldık. Bu nedenle çevremizi korumak ve ona saygı duymak hepimizin görevidir. Küçük bir davranış değişikliği bile dünyamız için büyük bir fark yaratabilir.
Soru 1: Bir belediye, şehrin hava kalitesini artırmak için aşağıdaki projeleri planlamaktadır:
I. Fabrika bacalarına filtre sistemleri takılması
II. Şehir merkezindeki park alanlarının arttırılması
III. Toplu taşıma araçlarının ücretsiz hale getirilmesi
IV. Daha fazla otopark inşa edilmesi
Bu projelerden hangileri hava kirliliğini azaltmaya yönelik değildir?
a) Yalnız I b) Yalnız IV c) I ve III d) II ve IV
Cevap: b) Yalnız IV
Çözüm: Daha fazla otopark inşa edilmesi, özel araç kullanımını teşvik edebileceğinden hava kirliliğini azaltmaya yönelik bir çözüm değildir. Diğer seçenekler ise hava kalitesini iyileştirmeyi hedefler.
Soru 2: Bir çiftçi, tarlasındaki verimi artırmak için kimyasal gübre ve böcek ilacı kullanmaya başlamıştır. Bir süre sonra tarladan geçen deredeki balık popülasyonunun azaldığı gözlemlenmiştir. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir sonucu olabilir?
a) Biyolojik çeşitliliğin artması
b) Yağış rejiminin değişmesi
c) Su kirliliğinin oluşması
d) Erozyonun önlenmesi
Cevap: c) Su kirliliğinin oluşması
Çözüm: Tarımda kullanılan kimyasallar, yağmur suları veya sulama ile topraktan süzülerek yeraltı sularına veya derelere karışabilir. Bu da su kirliliğine ve suda yaşayan canlıların zarar görmesine neden olur.
Soru 3: Aşağıdaki tabloda dört farklı şehre ait bazı veriler verilmiştir:
Şehir A: Yeşil alan oranı %25, bisiklet yolu uzunluğu 50 km
Şehir B: Yeşil alan oranı %10, bisiklet yolu uzunluğu 10 km
Şehir C: Yeşil alan oranı %35, bisiklet yolu uzunluğu 80 km
Şehir D: Yeşil alan oranı %5, bisiklet yolu uzunluğu 5 km
Bu verilere göre, hangi şehirde insanların çevreye olan olumsuz etkisinin diğerlerinden daha az olması beklenir?
a) Şehir A b) Şehir B c) Şehir C d) Şehir D
Cevap: c) Şehir C
Çözüm: Yeşil alanların fazla olması ve bisiklet yollarının uzunluğu, insanların doğal çevreyle daha uyumlu ve sürdürülebilir bir şekilde yaşadığını gösteren göstergelerdir. Şehir C, bu iki olumlu özelliği de en yüksek oranda barındırmaktadır.
Soru 4: Bir öğrenci, "Sürdürülebilir Yaşam" konulu bir proje hazırlıyor. Projesinde;
• Okul kantininde plastik su şişesi satışını durdurmak,
• Bahçeye ağaç dikmek,
• Kullanılmayan kıyafetleri ihtiyaç sahiplerine ulaştırmak
gibi fikirler yer alıyor. Bu fikirlerin ortak amacı aşağıdakilerden hangisidir?
a) Kaynakların verimli kullanılması ve israfın azaltılması
b) Spor faaliyetlerini teş