Matematikte işlem yaparken belirli bir sıra takip ederiz. Bu sıraya işlem önceliği denir. Doğru sonuca ulaşmak için bu sırayı bilmek çok önemlidir.
İşlemleri aşağıdaki sıraya göre yaparız:
Aşağıdaki işlemleri, işlem önceliği kurallarına uyarak çözelim.
Soru 1: \( 15 - (8 + 2) \) işleminin sonucu kaçtır?
Soru 2: \( 6 \times 3 + 4 \) işleminin sonucu kaçtır?
Soru 3: \( 24 \div 6 \times 2 \) işleminin sonucu kaçtır?
Soru 4: \( 5 + 2^3 \) işleminin sonucu kaçtır?
Soru 5: \( (12 - 5) \times (3 + 1) \) işleminin sonucu kaçtır?
Aşağıdaki soruları çözmeyi dene. Cevaplarını bir kağıda yaz.
Küçük İpucu: İşlem sırasını hatırlamak için şu kısaltmayı kullanabilirsin: PÜÇBT (Parantez, Üs, Çarpma/Bölme, Toplama/Çıkarma)
Soru 1: Bir marketteki kasada 3 müşteri vardır. İlk müşteri 2 paket çikolata (her biri 5 TL) ve 1 kutu meyve suyu (4 TL) almıştır. İkinci müşteri 3 TL'lik bir sakız ve 10 TL'lik bir ekmek almıştır. Kasada çalışan personel, toplam geliri hesaplamak için şu işlemi yapıyor: \( 2 \times 5 + 4 + 3 + 10 \)
Buna göre, işlem önceliği kurallarına göre doğru hesaplama yapılırsa kasaya giren toplam para kaç TL'dir?
a) 27 b) 37 c) 44 d) 47
Cevap: a) 27
Çözüm: İşlem önceliğine göre önce çarpma yapılır: \( 2 \times 5 = 10 \). Sonra tüm toplamalar yapılır: \( 10 + 4 + 3 + 10 = 27 \) TL.
Soru 2: Bir sınıftaki öğrenciler "İşlem Sırası" oyunu oynuyor. Tahtaya \( 24 \div (12 - 2 \times 3) + 5 \) işlemi yazılıyor. Doğru cevabı bulan öğrenci oyunu kazanacaktır.
Buna göre, işlem önceliği kurallarına uygun şekilde hesaplandığında sonuç kaçtır?
a) 7 b) 9 c) 12 d) 17
Cevap: b) 9
Çözüm: Önce parantez içi yapılır. Parantez içinde çarpma önceliklidir: \( 2 \times 3 = 6 \). Sonra çıkarma: \( 12 - 6 = 6 \). Daha sonra bölme: \( 24 \div 6 = 4 \). En son toplama: \( 4 + 5 = 9 \).
Soru 3: Bir marangoz, bir mobilya için \( 50 - (3 \times 4 + 18 \div 3) \) cm uzunluğunda bir tahta parçası kesiyor. Marangozun kestiği bu tahta parçasının uzunluğu kaç cm'dir?
a) 20 b) 26 c) 32 d) 36
Cevap: d) 36
Çözüm: Önce parantez içi hesaplanır. Parantez içinde çarpma ve bölme soldan sağa yapılır: \( 3 \times 4 = 12 \) ve \( 18 \div 3 = 6 \). Sonra toplama: \( 12 + 6 = 18 \). En son çıkarma: \( 50 - 18 = 32 \) cm.
1. İşlem önceliğinde ilk olarak ___________ işlemleri yapılır.
2. Parantez içindeki işlemler her zaman ___________ yapılır.
3. Çarpma ve bölme işlemleri, toplama ve çıkarma işlemlerine göre ___________ önceliğe sahiptir.
4. Aynı önceliğe sahip işlemlerde işlem sırası ___________'dan ___________'a doğrudur.
1. ( ) \( 12 + 6 \div 3 \) işleminin sonucu 6'dır.
2. ( ) \( 8 \times (5 - 2) \) işleminin sonucu 24'tür.
3. ( ) \( 20 - 4 \times 3 \) işleminin sonucu 48'dir.
4. ( ) \( 36 \div 6 \times 2 \) işleminin sonucu 3'tür.
1. \( 15 - (3 + 2) \times 2 \) işleminin sonucu kaçtır?
2. \( 24 \div 4 \times 2 + 5 \) işlemini işlem önceliğine göre hesaplayınız.
3. \( (18 - 6) \div 3 + 4 \times 2 \) işleminin sonucunu bulunuz.
4. \( 5 + 3 \times 2^2 \) işlemini yapınız.
1. \( 8 + 12 \div 4 \) işleminin sonucu kaçtır?
a) 5 b) 11 c) 20 d) 9
2. \( 6 \times (4 + 2) - 10 \) işleminin sonucu kaçtır?
a) 26 b) 36 c) 16 d) 46
3. \( 30 \div 5 \times 3 \) işleminin sonucu kaçtır?
a) 18 b) 10 c) 2 d) 50
4. Hangi işlemin sonucu diğerlerinden farklıdır?
a) \( 16 - 4 \times 2 \) b) \( (16 - 4) \times 2 \) c) \( 16 - 8 \) d) \( 8 \)
Aşağıdaki işlemler ile sonuçlarını eşleştiriniz.
Cevaplar:
A1: parantez, A2: önce, A3: daha, A4: soldan sağa
B1: Yanlış, B2: Doğru, B3: Yanlış, B4: Yanlış
C1: 5, C2: 17, C3: 12, C4: 17
D1: b, D2: a, D3: a, D4: b
E1: b, E2: c, E3: a, E4: d