Sıvıları ölçmek için kullandığımız temel birim litre'dir ve kısaca "L" veya "l" ile gösterilir. Litreden küçük ve büyük birimler de vardır. Bunları birbirine çevirirken 10'un katlarını kullanırız.
Birimleri birbirine çevirmek çok kolay! Aşağıdaki basit kuralı hatırla:
Birimlerin sıralaması ve aralarındaki ilişki şöyledir:
1 L = 10 dL = 100 cL = 1000 mL
Bu, bir merdiven gibi düşünülebilir. Aşağı inerken (büyükten küçüğe) 10 ile çarpar, yukarı çıkarken (küçükten büyüğe) 10'a böleriz.
Örnek 1: 3,5 litre süt kaç mililitredir?
Çözüm: Litre, mililitreden büyük bir olduğu için çarpma yaparız. 1 L = 1000 mL olduğundan:
3,5 L * 1000 = 3500 mL
Örnek 2: Bir ilaç şişesinde 250 mL şurup vardır. Bu kaç litredir?
Çözüm: Mililitre, litreden küçük bir olduğu için bölme yaparız. 1000 mL = 1 L olduğundan:
250 mL / 1000 = 0,25 L
Örnek 3: 2 L + 500 mL + 3 dL toplam kaç mililitredir?
Çözüm: Hepsin mililitre cinsinden yazıp toplayalım.
2 L = 2 * 1000 = 2000 mL
500 mL = 500 mL
3 dL = 3 * 100 = 300 mL (Çünkü 1 L = 10 dL = 1000 mL ise, 1 dL = 100 mL'dir)
Toplam: 2000 + 500 + 300 = 2800 mL
Soru 1: Bir restoranda 3 litre limonata hazırlanmıştır. Bu limonatadan 200 mL'lik 8 bardak doldurulduğunda geriye kaç litre limonata kalır?
a) 1,2 L
b) 1,4 L
c) 1,6 L
d) 1,8 L
Cevap: b) 1,4 L
Çözüm: 8 × 200 mL = 1600 mL = 1,6 L limonata kullanılmıştır. Başlangıçta 3 L = 3000 mL vardı. 3000 - 1600 = 1400 mL = 1,4 L limonata kalır.
Soru 2: Bir sürahi 2,5 L su alabilmektedir. Bu sürahinin \(\frac{3}{5}\)'i su ile dolu olduğuna göre, sürahide kaç mL su vardır?
a) 1200 mL
b) 1400 mL
c) 1500 mL
d) 1600 mL
Cevap: c) 1500 mL
Çözüm: 2,5 L = 2500 mL'dir. 2500 × \(\frac{3}{5}\) = 1500 mL su vardır.
Soru 3: Bir bidonda 18 L zeytinyağı vardır. Yağın yarısı 500 mL'lik şişelere, diğer yarısı ise 750 mL'lik şişelere doldurulacaktır. Toplam kaç şişe gereklidir?
a) 36
b) 38
c) 40
d) 42
Cevap: d) 42
Çözüm: Bidonun yarısı 9 L = 9000 mL'dir. 500 mL'lik şişe sayısı: 9000 ÷ 500 = 18 şişe. 750 mL'lik şişe sayısı: 9000 ÷ 750 = 12 şişe. Toplam: 18 + 12 = 30 şişe.
Soru 4: Bir fabrikada üretilen 0,75 L'lik meyve suyu kutularından 24'lü paketler yapılıyor. Bir kamyona 80 paket yüklendiğine göre, toplam kaç m³ meyve suyu taşınmıştır? (1 m³ = 1000 L)
a) 1,24 m³
b) 1,34 m³
c) 1,44 m³
d) 1,54 m³
Cevap: c) 1,44 m³
Çözüm: Bir pakette: 24 × 0,75 L = 18 L meyve suyu. 80 pakette: 80 × 18 = 1440 L. 1440 L = 1440 ÷ 1000 = 1,44 m³.
1. 1 litre = ______ mililitredir.
2. 2 litre 500 mililitre = ______ mililitredir.
3. 4500 mililitre = ______ litre ______ mililitredir.
4. Yarım litre süt ______ mililitredir.
5. Bir bidonda 5 litre su vardır. 1500 mililitre su kullanılırsa geriye ______ litre su kalır.
Aşağıdaki sıvı miktarlarını uygun ölçü birimleri ile eşleştiriniz.
1. ( ) 1 litre, 100 mililitreden büyüktür.
2. ( ) 3000 mililitre, 3 litredir.
3. ( ) 1 L 250 mL, 1250 mL'ye eşittir.
4. ( ) 5 L 800 mL'den 5800 mL daha fazladır.
5. ( ) 750 mL, 1 litrenin dörtte üçüdür.
1. 3 L 200 mL + 1 L 900 mL işleminin sonucunu litre ve mililitre cinsinden yazınız.
2. 5 L'lik bir sıvının 2800 mL'si kullanılıyor. Geriye kaç mililitre kalır?
3. Günde 150 mL süt içen bir çocuk, bir haftada toplam kaç litre ve mililitre süt içer?
4. 4 L 500 mL'lik bir teneke yağın 2 L 750 mL'si satılıyor. Geriye ne kadar yağ kalmıştır?
1. Aşağıdakilerden hangisi 4 litre 50 mililitreye eşit değildir?
A) 4050 mL
B) 4,050 L
C) 4 L 50 mL
D) 4005 mL
2. 2 L + 500 mL + 300 mL işleminin sonucu kaç litredir?
A) 2,8
B) 28
C) 2800
D) 2530
3. 6500 mililitre kaç litredir?
A) 65
B) 6,5
C) 0,65
D) 650
4. Bir sürahide 2 L limonata vardır. 4 bardağa 150'şer mL limonata konursa sürahide kaç mL limonata kalır?
A) 1400
B) 600
C) 2600
D) 1850
Cevaplar:
A.1: 1000, A.2: 2500, A.3: 4, 500, A.4: 500, A.5: 3,5
B.1: C, B.2: E, B.3: B, B.4: D, B.5: A
C.1: D, C.2: D, C.3: Y, C.4: Y, C.5: D
D.1: 5 L 100 mL, D.2: 2200 mL, D.3: 1 L 50 mL, D.4: 1 L 750 mL
E.1: D, E.2: A, E.3: B, E.4: A
