6. sınıf Öznel ve nesnel yargı nedir? Nasıl ayırt edilir?

Question

Bu konuyu anlamakta biraz zorlanıyorum. Bir cümlenin kişisel düşünce mi yoksa herkesin kabul ettiği bir bilgi mi olduğunu karıştırıyorum. Örneğin "En güzel mevsim sonbahardır" ile "Sonbaharda yapraklar sararır" cümleleri arasındaki farkı tam olarak nasıl ayırt edeceğimi öğrenmek istiyorum.

Answer 1

Öznel ve Nesnel Yargılar

Günlük hayatta konuşurken veya bir şeyler yazarken kullandığımız ifadeleri ikiye ayırabiliriz: Öznel Yargılar ve Nesnel Yargılar. Gelin bu kavramları birlikte inceleyelim.

1. Öznel Yargı Nedir?

Öznel yargılar, kişiden kişiye değişebilen, kişisel düşünce, duygu ve beğenilerimizi yansıtan ifadelerdir. Bu tür cümlelerde kanıtlanamaz bir yorum vardır.

Örnekler:

• "En güzel mevsim sonbahardır." (Başka biri ilkbaharı en güzel mevsim bulabilir.)
• "Bu film çok sıkıcıydı." (Bir başkası aynı filmi çok eğlenceli bulabilir.)
• "Dünyanın en lezzetli yemeği mantıdır." (Bu, kişisel bir beğenidir.)

2. Nesnel Yargı Nedir?

Nesnel yargılar ise kişisel görüş içermez, herkes tarafından aynı şekilde kabul edilen, kanıtlanabilir, tarafsız ifadelerdir. Bu cümlelerde kişisel yorum yoktur, gözleme dayalı bilgiler vardır.

Örnekler:

• "Türkiye'nin başkenti Ankara'dır." (Herkes için geçerli ve kanıtlanabilir bir bilgidir.)
• "Kitap iki yüz seksen sayfadan oluşuyor." (Sayılabilir ve herkes için aynı olan bir gerçek.)
• "Bugün hava sıcaklığı 25 derece." (Ölçülebilir ve tartışmaya açık olmayan bir bilgi.)

Nasıl Ayırt Ederiz?

Bir cümlenin öznel mi nesnel mi olduğunu anlamak için kendimize şu soruları sorabiliriz:

• "Bu cümle herkes için aynı şekilde mi geçerli?" Cevabınız "Evet" ise nesnel, "Hayır" ise özneldir.
• "Bu cümleyi söyleyen kişinin kişisel görüşünü mü yansıtıyor?" Cevabınız "Evet" ise özneldir.
• "Bu cümlenin doğruluğunu bir kaynaktan kanıtlayabilir miyim?" Cevabınız "Evet" ise nesneldir.

Önemli Not: Bir cümlede "bence, bana göre, güzel, kötü, harika, sıkıcı" gibi ifadeler geçiyorsa, o cümle büyük olasılıkla özneldir.

Answer 2

6. Sınıf Öznel ve Nesnel Yargı Çözümlü Test Soruları

Soru 1: Aşağıdaki cümlelerden hangisi nesnel bir yargı içermektedir?
a) Bu kitap, yaz tatilinde okunacak en güzel romandır.
b) Film, iki buçuk saat sürmektedir ve başrolünde ünlü bir oyuncu yer almaktadır.
c) Tiyatro oyunundaki dekorlar son derece etkileyici ve yaratıcıydı.
d) Müzik grubunun şarkı sözleri, dinleyen herkese ilham veriyor.
Cevap: b) Film, iki buçuk saat sürmektedir ve başrolünde ünlü bir oyuncu yer almaktadır.
Çözüm: "b" seçeneğinde kişisel duygu veya düşünce içermeyen, herkes tarafından aynı şekilde doğrulanabilir olgular (süre, başroldeki oyuncunun varlığı) ifade edilmiştir. Bu, nesnel bir yargıdır.

Soru 2: "Bu resim sergisi, sanatseverlerin kesinlikle görmesi gereken bir etkinlik." cümlesi için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) Kişisel bir beğeni içerdiği için özneldir.
b) Herkes tarafından kabul gören bir bilgi olduğu için nesneldir.
c) Serginin fiziksel özelliklerini anlattığı için nesneldir.
d) Kanıtlanabilir bir veri sunduğu için nesneldir.
Cevap: a) Kişisel bir beğeni içerdiği için özneldir.
Çözüm: Cümlede "kesinlikle görmesi gereken" ifadesi, kişisel bir değerlendirme ve tavsiye içermektedir. Bu tür ifadeler herkese göre değişebileceğinden cümle öznel bir yargıdır.

Soru 3: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem öznel hem de nesnel bir yargı bir arada verilmiştir?
a) Müzede sergilenen tablo, 19. yüzyılda yağlı boya ile yapılmıştır.
b) Bu şiir, duyguları en iyi şekilde anlatan harika bir eserdir.
c) Yazarın son romanı 300 sayfadır ve beni çok etkiledi.
d) Tarihi köprü, şehrin en işlek caddesi üzerinde bulunuyor.
Cevap: c) Yazarın son romanı 300 sayfadır ve beni çok etkiledi.
Çözüm: "c" seçeneğinde "300 sayfadır" ifadesi herkes tarafından aynı şekilde doğrulanabilir (nesnel), "beni çok etkiledi" ifadesi ise kişisel bir duygu belirttiği için özneldir.