Paragrafın Ana Fikri (Ana Düşünce)
Bir paragraf okuduğumuzda, yazarın bize anlatmak istediği en önemli mesaja ana fikir ya da ana düşünce denir. Ana fikir, paragrafın omurgası gibidir; paragraf onun etrafında şekillenir. Tüm cümleler, bu ana düşünceyi desteklemek, açıklamak veya kanıtlamak için vardır.
Ana Fikir Nasıl Bulunur?
Ana fikri bulmak için paragrafı dikkatlice okumalı ve kendimize şu soruları sormalıyız:
- Yazar bana ne anlatmak istiyor?
- Bu paragrafın yazılma amacı nedir? (Bilgi vermek, ikna etmek, bir konuyu açıklamak gibi)
- Paragraftaki tüm cümleler hangi temel düşünceye hizmet ediyor?
Ana Fikir Nerede Bulunur?
Ana fikir paragrafın farklı yerlerinde olabilir:
- Genellikle paragrafın giriş cümlesinde yer alır. Yazar konuyu hemen ortaya koyar.
- Bazen paragrafın son cümlesinde bulunur. Yazar, açıklamalar yaptıktan sonra bir sonuç cümlesiyle ana fikri söyler.
- Nadiren de olsa paragrafın ortasında ya da doğrudan verilmeden, okuyucunun çıkarım yapması istenebilir.
Bir Örnekle İnceleyelim
Paragraf: "Kitap okumak, kelime dağarcığımızı genişletmenin en keyifli yoludur. Her yeni kitap, bilmediğimiz sözcüklerle tanışmamızı sağlar. Bu sözcükleri öğrenip cümle içinde kullandıkça dilimiz daha da zenginleşir. Ayrıca, farklı yazım tarzları görmek kendimizi ifade etme becerimizi geliştirir."
Ana Fikir: Kitap okumak, kelime dağarcığını geliştirir ve dil becerilerini zenginleştirir.
Gördüğün gibi, paragraftaki tüm cümleler "kitap okumanın dil becerilerine olan faydası" ana fikrini destekliyor.
Ana Fikir Bulurken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
- Ana fikir, genellikle bir yargı bildirir ve kısa ve net ifade edilir.
- Ana fikir, paragrafın tamamını kapsayıcı olmalıdır.
- Ana fikir ile konu karıştırılmamalıdır. Konu "neyden bahsediliyor?", ana fikir ise "bu konu hakkında ne söylenmek isteniyor?" sorusunun cevabıdır. Yukarıdaki örnekte konu "kitap okumak" iken, ana fikir onun sağladığı bir faydaydı.
