6. sınıf Sıfat (Ön Ad) nedir? Sıfat çeşitleri nelerdir?

Question

Sıfatların ne olduğunu genel olarak anlıyorum ama tam olarak nerelerde kullanıldığını kavrayamıyorum. Özellikle niteleme ve belirtme sıfatları arasındaki farkı karıştırıyorum, hangi durumda hangisini kullanmam gerektiğini netleştiremiyorum.

Answer 1

Sıfat (Ön Ad) Nedir?

İsimleri niteleyen ya da belirten kelimelere sıfat denir. Sıfatlar, isimlerden önce gelerek onların rengini, şeklini, sayısını, durumunu vb. özelliklerini anlatır. Sıfatlara aynı zamanda "ön ad" da denir.

Önemli Kural: Bir sözcüğün sıfat olabilmesi için mutlaka bir ismi nitelemesi veya belirtmesi gerekir.

Örnekler:

• Güzel bir güne uyandım. ("Güzel" sıfatı, "gün" ismini niteliyor.)
• Bahçede iki ağaç vardı. ("İki" sıfatı, "ağaç" isminin sayısını belirtiyor.)
• Şu ev bizim. ("Şu" sıfatı, "ev" ismini işaret yoluyla belirtiyor.)

Sıfat Çeşitleri Nelerdir?

Sıfatlar temel olarak iki ana gruba ayrılır:

1. Niteleme Sıfatları

İsimlerin rengini, biçimini, durumunu ya da nasıl olduğunu bildiren sıfatlardır. İsme "Nasıl?" sorusunu sorarak buluruz.

• Kırmızı elbise (Elbise nasıl? → Kırmızı)
• Hızlı araba (Araba nasıl? → Hızlı)
• Temiz oda (Oda nasıl? → Temiz)
• Yuvarlak masa (Masa nasıl? → Yuvarlak)

2. Belirtme Sıfatları

Belirtme sıfatları kendi içinde dört gruba ayrılır:

a) İşaret Sıfatları

İsimleri işaret (gösterme) yoluyla belirten sıfatlardır. İsme "Hangi?" sorusunu sorarak buluruz.

• Bu okul
• Şu ev
• O araba
• Beriki ağaç

b) Sayı Sıfatları

İsimlerin sayılarını, sıralarını veya miktarlarını belirten sıfatlardır.

• Asıl Sayı Sıfatı: Beş kalem, üç çocuk (Kaç tane?)
• Sıra Sayı Sıfatı: İkinci sınıf, sonuncu kişi (Kaçıncı?)
• Kesir Sayı Sıfatı: Yarım ekmek, çeyrek altın
• Üleştirme Sayı Sıfatı: İkişer elma, birer kitap

c) Belgisiz Sıfatlar

İsimleri tam ve kesin olarak değil, aşağı yukarı bir şekilde belirten sıfatlardır.

• Bazı insanlar
• Birkaç soru
• Çok para
• Her öğrenci
• Birtakım sebepler

d) Soru Sıfatları

İsimleri soru yoluyla belirten sıfatlardır. Cevap olarak bir sıfat alırlar.

• Nasıl bir film? (Cevap: Heyecanlı bir film.)
• Kaç lira?

Answer 2

6. Sınıf Sıfat (Ön Ad) Çözümlü Test Soruları

Soru 1: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "soru sıfatı" kullanılmıştır?
a) Bu kitabı dün aldım.
b) Hangi okula gidiyorsun?
c) O, çalışkan bir öğrencidir.
d) Beş elma yedim.
Cevap: b) Hangi okula gidiyorsun?
Çözüm: "Hangi" sözcüğü, ismin önüne gelerek onu soru yönünden belirttiği için soru sıfatıdır.

Soru 2: "Şu eski, ahşap evi çok seviyorum." cümlesinde kaç tane sıfat kullanılmıştır?
a) 1
b) 2
c) 3
d) 4
Cevap: c) 3
Çözüm: "Şu" (işaret sıfatı), "eski" (niteleme sıfatı) ve "ahşap" (niteleme sıfatı) sözcükleri "ev" isminin önüne gelerek onu belirttikleri için toplam 3 sıfat vardır.

Soru 3: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sayı sıfatı kullanılmamıştır?
a) Yarım ekmek aldım.
b) İkinci sınıfa gidiyor.
c) Üçer kişi gruplara ayrıldı.
d) Bazı insanlar erken kalkar.
Cevap: d) Bazı insanlar erken kalkar.
Çözüm: "Yarım" (kesir sayı sıfatı), "İkinci" (sıra sayı sıfatı) ve "Üçer" (üleştirme sayı sıfatı) birer sayı sıfatıyken, "Bazı" bir belgisiz sıfattır.