📘 Yoğunluk Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Merhaba! Bu dersimizde yoğunluk kavramını öğreneceğiz. Yoğunluk, bir maddenin birim hacminin kütlesidir. Yani, bir maddenin ne kadar "sıkışık" olduğunu gösterir. 🧱
🎯 Yoğunluk Neden Önemlidir?
Yoğunluk, maddeleri birbirinden ayırt etmemize yardımcı olur. Örneğin, tahtadan yapılmış bir cisim suda yüzerken, demirden yapılmış bir cisim batar. Bunun nedeni, demirin yoğunluğunun sudan büyük, tahtanın yoğunluğunun ise sudan küçük olmasıdır. 💧➡️🪵
🧮 Yoğunluk Nasıl Hesaplanır?
Yoğunluğu hesaplamak için iki temel bilgiye ihtiyacımız var:
- 📏 Kütle: Maddenin sahip olduğu madde miktarıdır. Genellikle gram (g) veya kilogram (kg) ile ölçülür.
- 📐 Hacim: Maddenin uzayda kapladığı yerdir. Genellikle santimetreküp (cm³) veya litre (L) ile ölçülür. (1 L = 1000 cm³)
Yoğunluk formülü şudur:
Yoğunluk (d) = Kütle (m) / Hacim (V)
Matematiksel olarak ifade edersek:
\( d = \frac{m}{V} \)
Yoğunluğun birimi, kütle ve hacim birimlerine bağlıdır. Eğer kütleyi gram (g), hacmi santimetreküp (cm³) cinsinden ölçerseniz, yoğunluk birimi g/cm³ (gram bölü santimetreküp) olur.
🔍 Yoğunluk Hesaplama Örneği
Bir taş parçasının kütlesi 120 gram, hacmi ise 40 cm³ olsun. Bu taşın yoğunluğunu hesaplayalım.
- ✅ Kütle (m) = 120 g
- ✅ Hacim (V) = 40 cm³
Formülü uygulayalım:
\( d = \frac{120}{40} = 3 \)
Sonuç: Bu taşın yoğunluğu 3 g/cm³'tür.
⚖️ Yoğunluk ve Yüzme-Batma
- 🚢 Eğer bir cismin yoğunluğu, içinde bulunduğu sıvının yoğunluğundan küçükse, cisim yüzer.
- ⚓ Eğer bir cismin yoğunluğu, içinde bulunduğu sıvının yoğunluğundan büyükse, cisim batar.
- 🤿 Eğer bir cismin yoğunluğu, içinde bulunduğu sıvının yoğunluğuna eşitse, cisim sıvı içinde askıda kalır (ne yüzer ne de batar).
💡 Gerçek Hayattan Örnekler
- 🛢️ Petrol suyun üzerinde yüzer çünkü petrolün yoğunluğu (~0.8 g/cm³) suyun yoğunluğundan (1 g/cm³) küçüktür.
- 🔑 Anahtar suda batar çünkü metalin yoğunluğu (~7-8 g/cm³) sudan büyüktür.
- 🚢 Gemiler, yapıldıkları çelik yoğun olmasına rağmen, içlerindeki büyük boşluklar sayesinde ortalama yoğunlukları suyunkinden az olduğu için yüzerler.
📝 Kısa Bir Özet
- 📌 Yoğunluk, bir maddenin kütlesinin hacmine oranıdır.
- 📌 Formülü: \( d = \frac{m}{V} \)
- 📌 Birimi genellikle g/cm³'tür.
- 📌 Bir cismin sıvıda yüzüp yüzmeyeceğini belirler.
