📚 8. Sınıf Türkçe 1. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık Rehberi
Merhaba 8. sınıf öğrencileri! Türkçe dersinin ilk yazılısı yaklaşıyor. Sakin olun, panik yapmayın! Bu rehberde, sınavda karşınıza çıkabilecek konuları ve önemli noktaları bulacaksınız. Haydi, başlayalım!
📝 Fiilimsiler (Eylemsiler)
Fiilimsiler, fiil kök veya gövdelerinden türeyen, ancak fiil gibi çekimlenemeyen sözcüklerdir. İsim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiil olmak üzere üçe ayrılırlar.
- 🍎 İsim-Fiil (Ad-Eylem): Fiillere "-ma, -ış, -mak" ekleri getirilerek yapılır. Cümlede isim gibi kullanılırlar.
Örnek: Gülmek güzeldir.
- 🍎 Sıfat-Fiil (Ortaç): Fiillere "-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş" ekleri getirilerek yapılır. Cümlede sıfat gibi kullanılırlar.
Örnek: Koşan atlılar gördüm.
- 🍎 Zarf-Fiil (Ulaç/Bağ-Eylem): Fiillere "-ken, -alı, -madan, -ınca, -ip, -arak, -dıkça, -e… -e, -r… -maz, -casına" ekleri getirilerek yapılır. Cümlede zarf gibi kullanılırlar.
Örnek: Eve giderken ekmek aldım.
💡 Cümlenin Ögeleri
Cümleyi oluşturan temel yapı taşlarıdır. Temel ögeler ve yardımcı ögeler olmak üzere ikiye ayrılırlar.
- 🍎 Temel Ögeler:
- 🎯 Yüklem: Cümlede işi, oluşu, durumu bildiren ve çekimli olan sözcüktür.
- 🎯 Özne: Yüklemde bildirilen işi yapan veya durumda olan kişidir/nesnedir.
- 🍎 Yardımcı Ögeler:
- 🎯 Belirtili Nesne: Yüklemde belirtilen işten etkilenen ve "-i" hal ekini alan nesnedir.
- 🎯 Belirtisiz Nesne: Yüklemde belirtilen işten etkilenen, ancak hal eki almayan nesnedir.
- 🎯 Dolaylı Tümleç (Yer Tamlayıcısı): Yüklemin anlamını yer, yön, bulunma, uzaklaşma bakımından tamamlayan ögedir. "-e, -de, -den" hal eklerini alır.
- 🎯 Zarf Tümleci: Yüklemin anlamını zaman, durum, miktar, sebep, şart vb. yönlerden tamamlayan ögedir.
🗣️ Söz Sanatları
Anlatımı zenginleştirmek, ifadelere farklı anlamlar katmak için kullanılan sanatsal ifadelerdir.
- 🍎 Benzetme (Teşbih): İki farklı şey arasında ortak bir özellikten yola çıkarak yapılan ilgi kurma sanatıdır.
Örnek: Aslan gibi güçlü.
- 🍎 Kişileştirme (Teşhis): İnsan dışındaki varlıklara insana ait özellikler verme sanatıdır.
Örnek: Ağaçlar fısıldıyordu.
- 🍎 Abartma (Mübalağa): Bir şeyi olduğundan daha büyük veya daha küçük gösterme sanatıdır.
Örnek: Bir dünya kadar ödevim var.
- 🍎 Karşıtlık (Tezat): Birbirine zıt kavramları bir arada kullanma sanatıdır.
Örnek: Ağlarım gülecek halime.
✍️ Metin Türleri
Metinler, amaçlarına, konularına ve yapılarına göre farklı türlere ayrılırlar.
- 🍎 Hikaye (Öykü): Yaşanmış veya yaşanması mümkün olayların anlatıldığı kısa metinlerdir.
- 🍎 Şiir: Duygu ve düşüncelerin dizeler halinde, ahenkli bir şekilde ifade edildiği metinlerdir.
- 🍎 Deneme: Bir konu hakkında kişisel görüşlerin samimi bir üslupla anlatıldığı metinlerdir.
- 🍎 Makale: Bilimsel bir konuda bilgi vermek amacıyla yazılan, ciddi ve nesnel metinlerdir.
Unutmayın, düzenli tekrar ve bol bol soru çözmek başarının anahtarıdır! Sınavda hepinize başarılar dilerim!
