🌍 9. Sınıf Coğrafya 1. Dönem 2. Yazılı (3. Senaryo)
Merhaba 9. sınıf öğrencileri! Coğrafya yazılısına hazırlanırken size yardımcı olacak bir senaryo hazırladım. Bu senaryo, sınavda çıkabilecek konuları kapsıyor ve coğrafya bilginizi pekiştirmenize yardımcı olacak. Başarılar!
🗺️ Coğrafyanın Tanımı ve Bölümleri
Coğrafya, insan ve doğa arasındaki etkileşimi inceleyen bir bilimdir. Temel olarak iki ana bölüme ayrılır:
- 🏞️ Fiziki Coğrafya: Doğal olayları inceler. Örneğin; iklim, yer şekilleri, su kaynakları gibi.
- 🧑🤝🧑 Beşeri Coğrafya: İnsanların faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin coğrafi dağılımını inceler. Örneğin; nüfus, yerleşme, ekonomi gibi.
📍 Dünya'nın Şekli ve Hareketleri
Dünya'nın şekli geoittir. Bu şekil, kutuplardan basık, ekvatordan şişkin anlamına gelir.
- 🔄 Günlük Hareket: Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesidir. 24 saat sürer ve gece-gündüz oluşumuna, yerel saat farklarına, sürekli rüzgarların ve okyanus akıntılarının yönlerinde sapmalara neden olur.
- ☀️ Yıllık Hareket: Dünya'nın Güneş etrafında dönmesidir. 365 gün 6 saat sürer ve mevsimlerin oluşumuna, sıcaklık farklarına, gölge boyu ve açısında değişikliklere neden olur.
🧭 Harita Bilgisi
Harita, yeryüzünün tamamının veya bir bölümünün kuşbakışı görünümünün, belirli bir ölçek dahilinde küçültülerek bir düzleme aktarılmasıdır.
- 📏 Ölçek: Harita üzerindeki bir uzunluğun, gerçekte ne kadar mesafeye karşılık geldiğini gösterir. Ölçekler, kesir ölçek ve çizgi ölçek olmak üzere ikiye ayrılır.
- 🗺️ Projeksiyon Yöntemleri: Dünya'nın küresel şeklini düz bir zemine aktarırken bozulmalar meydana gelir. Bu bozulmaları en aza indirmek için farklı projeksiyon yöntemleri kullanılır. Örneğin; silindirik, konik, düzlem projeksiyon.
🌡️ İklim Bilgisi
İklim, bir yerde uzun yıllar boyunca gözlemlenen ortalama hava olaylarıdır.
- ☀️ Sıcaklık: İklimi etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe sıcaklık azalır.
- 🌧️ Yağış: Atmosferdeki su buharının yoğunlaşarak yeryüzüne düşmesidir. Yağış türleri; yağmur, kar, dolu şeklindedir.
- 💨 Rüzgar: Yüksek basınçtan alçak basınca doğru hareket eden hava akımıdır.
⛰️ Türkiye'nin Coğrafi Özellikleri
Türkiye, Asya ve Avrupa kıtalarının kesişim noktasında yer alır. Üç tarafı denizlerle çevrilidir.
- 🏞️ Yer Şekilleri: Türkiye, genç oluşumlu bir ülke olduğu için dağlık ve engebelidir.
- 🌡️ İklim: Türkiye'de farklı iklim tipleri görülür. Karadeniz kıyısında ılıman ve yağışlı bir iklim görülürken, İç Anadolu'da karasal iklim etkilidir.
- 💧 Su Kaynakları: Türkiye, akarsu ve göller bakımından zengindir.
