Merhaba! Bu ders notumuzda, fiziğin en temel ve heyecan verici konularından biri olan Hareketi inceleyeceğiz. Etrafımızdaki her şey bir hareket halindedir. Peki bu hareketi nasıl tanımlar ve ölçeriz? İşte bu soruların cevabı, aşağıdaki kavramları öğrenmekten geçiyor.
Bir cismin hareketini tanımlayabilmek için önce sabit bir noktaya ihtiyacımız vardır. İşte bu sabit noktaya referans noktası denir. Örneğin, "Araba hareket ediyor" dediğimizde, referans noktamız genellikle yoldur. Eğer arabadaki bir yolcuya sorarsanız, onun referans noktası arabanın içi olduğu için diğer yolcular ona göre hareketsizdir.
Bu üç kavram birbiriyle karıştırılır, ama aralarında önemli farklar vardır.
Örnek: Evinizden çıkıp bakkala gidip tekrar eve döndüğünüzde;
- Yer değiştirmeniz sıfırdır (başladığınız ve bitirdiğiniz nokta aynı).
- Alınan yolunuz ise gidip gelene kadar katettiğiniz tüm mesafedir.
Hareketin olmazsa olmazıdır. Hareketi ölçmek için bir başlangıç ve bitiş anı belirleriz. SI'daki birimi saniye (s)'dir.
Bu ikili de sıkça karıştırılır. Farkı iyi anlamak gerekir.
Örnek: Yukarıdaki bakkal örneğinde, eve döndüğünüzde ortalama hızınız sıfır iken (yer değiştirme=0), ortalama süratiniz aldığınız toplam yolun geçen zamana bölümü kadardır.
Hızın değişim hızıdır. Yani, hızlanma veya yavaşlamanın ne kadar çabuk olduğunu gösterir. Arabada gaz pedalına bastığınızda hissettiğiniz itme, ivmedir. Vektörel bir büyüklüktür.
Bu temel kavramları iyi anlamak, ileride göreceğimiz Düzgün Doğrusal Hareket ve Düzgün Hızlanan Hareket gibi konuların alt yapısını oluşturacaktır. 🚀
