🧪 9. Sınıf Kimya 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık: 10. Senaryo
Merhaba gençler! Kimya yazılısı yaklaşıyor ve bu 10. senaryo ile konuları tekrar gözden geçireceğiz. Sakın endişelenmeyin, birlikte üstesinden geleceğiz!
⚛️ Kimyasal Tepkimeler ve Denklemler
Kimyasal tepkimeler, maddelerin yeni maddelere dönüşme sürecidir. Bu süreçte atomlar yeniden düzenlenir, bağlar kopar ve yeni bağlar oluşur. Kimyasal denklemler ise bu tepkimeleri sembollerle ifade etme şeklimizdir.
- 🔥 Yanma Tepkimeleri: Bir maddenin oksijenle hızlı bir şekilde tepkimeye girerek ısı ve ışık yaymasıdır. Genellikle organik bileşiklerin yanması sonucu karbondioksit ve su oluşur.
- 💥 Asit-Baz Tepkimeleri: Bir asit ile bir bazın tepkimeye girerek tuz ve su oluşturmasıdır. Nötrleşme olarak da bilinir.
- 🌧️ Çözünme-Çökelme Tepkimeleri: İki çözeltinin karıştırılması sonucu çözünmeyen bir katının (çökelek) oluşmasıdır.
⚖️ Mol Kavramı ve Hesaplamalar
Mol, kimyada atomları, molekülleri veya iyonları saymak için kullanılan bir birimdir. 1 mol, 6.02 x 1023 tane tanecik içerir (Avogadro sayısı).
- 🔢 Mol Kütlesi: Bir maddenin 1 molünün gram cinsinden kütlesidir. Periyodik tablodan elementlerin atom kütleleri bulunarak hesaplanır.
- 🧪 Mol Sayısı Hesaplama: Mol sayısı = Kütle (g) / Mol Kütlesi (g/mol)
- 💧 Hacim Hesaplama (Normal Koşullar): 1 mol gaz, normal koşullarda (0°C ve 1 atm) 22.4 litre hacim kaplar.
💧 Su ve Hayat
Su, canlılar için hayati öneme sahip bir bileşiktir. Eşsiz özellikleri sayesinde yaşamın devamlılığı için birçok rol oynar.
- 🧊 Suyun Özellikleri: Yüksek yüzey gerilimi, yüksek özgül ısı, iyi bir çözücü olması gibi özelliklere sahiptir.
- 🌡️ Suyun Canlılar İçin Önemi: Besinlerin taşınması, vücut sıcaklığının düzenlenmesi, metabolik reaksiyonların gerçekleşmesi gibi birçok hayati fonksiyon için gereklidir.
- 🌍 Suyun Döngüsü: Buharlaşma, yoğunlaşma, yağış gibi olaylarla suyun atmosfer, yeryüzü ve canlılar arasında sürekli dolaşımıdır.
🌱 Çevre Kimyası
Çevre kimyası, kimyasal maddelerin çevre üzerindeki etkilerini inceleyen bir bilim dalıdır. Hava, su ve toprak kirliliği gibi konuları ele alır.
- 💨 Hava Kirliliği: Sanayi, ulaşım ve evsel atıklar sonucu atmosfere yayılan zararlı gazlar ve partiküllerin neden olduğu kirliliktir. Asit yağmurları, sera etkisi gibi sonuçları vardır.
- 🌊 Su Kirliliği: Evsel, endüstriyel ve tarımsal atıkların sulara karışması sonucu oluşan kirliliktir. Suyun kalitesini düşürür ve canlı yaşamını tehdit eder.
- 🌱 Toprak Kirliliği: Tarım ilaçları, ağır metaller ve atıkların toprağa karışması sonucu oluşan kirliliktir. Bitki örtüsünü ve toprak verimliliğini olumsuz etkiler.
Unutmayın, düzenli tekrar ve bol soru çözümü ile bu yazılıdan başarıyla geçeceksiniz! Başarılar dilerim!