avatar
ayse_soruyor
170 puan • 61 soru • 40 cevap
✔️ Cevaplandı • Doğrulandı

Ağız Yarası (Aft) Neden Olur?

Ağız yaraları gerçekten can sıkıcı oluyor ve sürekli tekrarladığında nedeni merak ediyorum. Özellikle yemek yerken veya bir şeyler içerken acı veriyor. Stresli olduğum dönemlerde veya yanak içimi ısırdığımda daha sık çıktığını fark ettim.
WhatsApp'ta Paylaş
1 CEVAPLARI GÖR
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
Soru Takipçisi
90 puan • 63 soru • 35 cevap

🩹 Ağız Yarası (Aft) Neden Olur? Ağrılı Misafirinizin Sırları

Yemek yemeyi, konuşmayı, hatta gülümsemeyi bile zorlaştıran o küçük, beyaz, ağrılı lezyonlar: aftlar. Neredeyse herkes hayatında en az bir kez bu can sıkıcı ağız yaralarıyla karşılaşmıştır. Peki, bu ısrarcı misafirler neden gelir? İşte aft oluşumunun arkasındaki başlıca nedenler ve bilmeniz gerekenler.

🔬 Aft (Ağız Ülseri) Nedir?

Aft, ağız içinde dil, yanak, dudak ve damak gibi bölgelerde ortaya çıkan, sarı-beyaz renkli, kenarları kırmızı, yuvarlak veya oval şekilli yaralardır. Genellikle 1-2 hafta içinde iz bırakmadan iyileşirler. Tekrarlayıcı olmaları durumuna ise "rekürren aftöz stomatit" denir.

⚠️ Aft Oluşumunun 8 Temel Nedeni

Aftların kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, birçok tetikleyici faktör olduğu kabul edilir. İşte en yaygın sebepler:

1. 🦷 Travma ve Fiziksel Hasar

  • Yanlışlıkla ısırma: Yanak veya dili ısırmak.
  • Sert yiyecekler: Cips, sert ekmek kabuğu gibi gıdaların tahrişi.
  • Diş tedavileri veya protezler: Vuruk yapan diş telleri, takma dişler.
  • Ağız hijyeni ürünleri: Sert diş fırçalama veya sodyum lauril sülfat içeren diş macunları.

2. 🍽️ Beslenme ve Vitamin Eksiklikleri

  • Demir, Çinko, B12 vitamini ve Folik asit eksiklikleri.
  • Asitli ve baharatlı gıdaların (domates, turunçgiller, sirke) aşırı tüketimi.

3. 😓 Stres ve Hormonal Değişimler

Yoğun stres, vücut direncini düşürerek aft oluşumunu tetikleyebilir. Bazı kadınlarda adet dönemi öncesi hormonal değişiklikler de aft çıkmasına neden olabilir.

4. 🧬 Genetik Yatkınlık

Ailesinde sık aft çıkan bireyler olan kişilerde görülme olasılığı daha yüksektir.

5. 🦠 Bağışıklık Sistemi Tepkisi

Vücudun bağışıklık sisteminin, henüz bilinmeyen bir uyarana aşırı tepki vermesi sonucu oluşabilir. Bazı viral ve bakteriyel enfeksiyonlar da tetikleyici olabilir.

6. 💊 Sistemik Hastalıklar

  • Çölyak hastalığı (Gluten intoleransı)
  • Behçet hastalığı
  • İnflamatuar bağırsak hastalıkları (Crohn, Ülseratif kolit)
  • Otoimmün hastalıklar

7. 🚬 Sigara Bırakma

İlginç bir şekilde, sigarayı bıraktıktan sonraki ilk haftalarda ağız mukozası değişime uğradığı için geçici olarak aft görülebilir. Bu, sigaraya geri dönmek için bir neden değil, geçici bir süreçtir.

8. 🍫 Gıda Duyarlılıkları

Çikolata, kahve, çilek, yumurta, peynir, kuruyemiş ve bazı gıda katkı maddelerine karşı hassasiyet afta yol açabilir.

💡 Aftlardan Korunmak İçin Pratik Öneriler

  • Yumuşak diş fırçası kullanın ve dişlerinizi nazikçe fırçalayın.
  • Sodyum lauril sülfat içermeyen diş macunlarını tercih edin.
  • Stres yönetimi tekniklerini (meditasyon, yürüyüş) hayatınıza dahil edin.
  • Dengeli ve vitaminden zengin beslenmeye özen gösterin.
  • Ağzınızı tahriş edebilecek sert ve asitli yiyeceklerden uzak durun.
  • Yeterli su tüketerek ağız nemini koruyun.

⏰ Ne Zaman Doktora Gitmeli?

Aftlar genellikle zararsızdır. Ancak aşağıdaki durumlarda mutlaka bir dermatolog veya ağız, diş ve çene hastalıkları uzmanına başvurmalısınız:

  • 2 hafta içinde iyileşmeyen, büyüyen veya sayısı hızla artan yaralar.
  • Çok sık tekrarlayan (ayda birkaç kez) aftlar.
  • Yutkunma güçlüğüne neden olacak kadar büyük yaralar.
  • Ateş, ishal, deri döküntüsü veya eklem ağrısı gibi başka belirtilerin eşlik etmesi.

Sonuç olarak, aftlar çoğunlukla geçici ve zararsızdır. Ancak onların dilinden anlamak, altta yatabilecek ciddi bir nedeni elemek ve hayat kalitenizi artırmak için yukarıdaki bilgiler ışığında hareket etmek en doğrusu olacaktır. Sağlıklı günler dileriz! 🌟

Yorumlar