# 🌐 İnternet Türkiye'ye Ne Zaman Geldi? Bir Dijital Devrimin Hikayesi
Bugün hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelen internetin Türkiye serüveni, birçok kişinin sandığından çok daha eskilere dayanıyor. Bu yazıda, Türkiye'nin "sanal" dünyaya ilk adımını attığı o tarihi anlardan, günümüzdeki yaygın kullanımına uzanan yolculuğunu keşfedeceğiz.
🚀 İlk Sinyaller: Akademik Kökenler (1987-1993)
İnternetin Türkiye'ye gelişi, ticari bir girişimden önce, tamamen akademik ve bilimsel ihtiyaçlar doğrultusunda oldu. İlk bağlantı, 12 Nisan 1993 tarihinde, ODTÜ ve TÜBİTAK'ın öncülüğünde gerçekleşti. Ancak bu "ilk" adımın hazırlıkları çok daha önce başlamıştı.
- 📞 1987: Ege Üniversitesi, Türkiye'den ilk kez bir ağ protokolü (BITNET/EARN) üzerinden uluslararası e-posta gönderdi. Bu, Türkiye'nin dijital dünyaya atılan ilk "merhaba"sıydı.
- 🔬 1991: ODTÜ ve TÜBİTAK, internet altyapısı için ilk ciddi projeleri başlattı. ODTÜ'nün "TR-NET" projesi, ülkenin internet omurgasının temelini oluşturacaktı.
- 🌍 12 Nisan 1993: ODTÜ'den, ABD'deki NSFNet (Ulusal Bilim Vakfı Ağı) üzerinden 64 Kbps kapasiteli bir kiralık hat ile ilk TCP/IP bağlantısı sağlandı. Bu, Türkiye'nin küresel internet ağına tam katılımının resmi başlangıç tarihi kabul edilir.
💼 Halka Açılış: Ticari İnternetin Doğuşu (1994-1996)
İnternet, 1993 sonrası hızla üniversitelerden kamu kurumlarına ve nihayetinde vatandaşlara açıldı.
- 🏛️ 1994: TÜBİTAK, "tr" üst seviye alan adını (TLD) tescil etti. Aynı yıl, www.tubitak.gov.tr Türkiye'nin ilk web sitesi olarak yayına başladı.
- 📡 1995: "Turnet" çalışmaları ile internet altyapısı tüm Türkiye'ye yayılmaya başladı.
- 🛒 1996: Türkiye'de ilk ticari internet servis sağlayıcıları (ISS) faaliyete geçti. Superonline ve E-Kolay gibi firmalar, dial-up (çevirmeli) bağlantı ile evlere interneti getirdi. O meşhur "cızırtılı" bağlanma sesi, bir neslin ortak hafızasına kazındı.
📈 Patlama ve Yaygınlaşma (2000'ler ve Sonrası)
2000'li yıllar, hızın artması, ADSL teknolojisinin gelmesi ve akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla internetin kitleselleştiği dönem oldu.
- ⚡ 2000'ler Başı: ADSL teknolojisinin gelişi, sürekli ve hızlı interneti mümkün kıldı. Çevirmeli bağlantı tarihe karışmaya başladı.
- 📱 2007 Sonrası: Akıllı telefon devrimi, interneti ceplerimize taşıdı. Mobil veri ve 3G/4G/5G teknolojileri, internet kullanım alışkanlıklarını kökten değiştirdi.
- 📊 Günümüz: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 verilerine göre, hanelerin %95'inden fazlası internet erişimine sahip. İnternet, artık iletişim, eğlence, eğitim, bankacılık ve ticaretin kalbinde yer alıyor.
🎯 Önemli Notlar ve Kısa Kronoloji
- İlk E-posta: 1987'de Ege Üniversitesi'nden gönderildi.
- İlk TCP/IP Bağlantısı: 12 Nisan 1993, ODTÜ.
- İlk Web Sitesi: 1994, TÜBİTAK.
- İlk Ticari ISS: 1996.
- .tr Alan Adı: 1994'te tescil edildi; ilk kayıtlı alan adlarından biri metu.edu.tr (ODTÜ) oldu.
🔍 Sonuç
Türkiye'nin internetle tanışması, 12 Nisan 1993'teki o 64 Kbps'lik bağlantıyla resmiyet kazandı. Ancak bu, yaklaşık 6 yıllık bir akademik hazırlığın ürünüydü. 1996'da ticari hizmetlerin başlamasıyla birlikte internet, üniversitelerin laboratuvarlarından çıkıp evlerimize girdi. Bugün, saniyeler içinde dünyanın öbür ucuna veri gönderebiliyorsak, bu, 30 yılı aşkın süredir devam eden altyapı yatırımlarının ve teknolojik gelişmelerin bir sonucudur. İnternetin Türkiye'ye "geliş tarihi" tek bir gün olsa da, onun bir toplumu dönüştürmesi, asla bitmeyen süregelen bir hikayedir.
💡 Bu dijital devrim, iletişimden ekonomiye kadar her alanı yeniden şekillendirdi. Peki, siz internete ilk ne zaman ve nasıl bağlandınız? O ilk anılar, dijital tarihimizin kişisel tanıkları...
