Evet, akraba evlilikleri kalıtsal hastalıkların görülme riskini artırır. Bunun temel nedeni, akrabaların genetik yapılarının birbirine daha yakın olmasıdır.
Her birey, her gen için iki kopya taşır; birini annesinden, diğerini babasından alır. Bazı genlerde, hastalığa neden olan mutasyonlar bulunabilir. Bu mutasyonlar genellikle çekinik (resesif) olarak kalıtılır. Yani, hastalığın ortaya çıkması için bir bireyin her iki gen kopyasında da bu mutasyonun bulunması gerekir.
Akraba olan bireyler, aynı atalardan geldikleri için gen havuzları benzerdir. Eğer ailede çekinik bir hastalık geni varsa, bu genin her iki ebeveynde de bulunma ihtimali, akraba olmayan bireylere göre çok daha yüksektir.
Örneğin, bir çiftin her ikisi de aynı çekinik hastalık geninin taşıyıcısı ise:
Akraba olmayan bireylerde, her ikisinin de aynı nadir çekinik geni taşıma olasılığı çok daha düşük olduğu için, bu hastalıkların görülme sıklığı da daha azdır.
Akraba evliliklerinde görülme riski artan bazı kalıtsal hastalıklar şunlardır:
Akraba evlilikleri, yeni bir genetik mutasyon yaratmaz, ancak zaten aile içinde var olan çekinik hastalık genlerinin bir araya gelme ve hastalık olarak ortaya çıkma olasılığını önemli ölçüde artırır. Bu nedenle, akraba evliliği yapmayı planlayan çiftlere genetik danışmanlık almaları önerilir.