🧩 ALES Sayısal Mantıkta Tablolar ve Şekillerle Başa Çıkma Rehberi
Sayısal mantık, ALES'in en çok zorlanılan bölümlerinden biri. Özellikle tablo ve şekil içeren sorular, adayların korkulu rüyası olabiliyor. Ancak doğru stratejiler ve pratikle bu kabusu aşmak mümkün. Bu rehberde, tablo ve şekillerle ifade edilen sayısal ilişkileri anlama ve çözme yöntemlerini inceleyeceğiz.
🎯 Temel Yaklaşım Stratejileri
- 🔍 Soruyu Dikkatlice Okuyun: Sorunun ne istediğini tam olarak anlamadan çözüme başlamayın. Verilen bilgileri ve istenen sonucu net bir şekilde belirleyin.
- 📝 Not Alın: Tablo ve şekillerdeki bilgileri özetleyerek not alın. Bu, karmaşık bilgileri daha anlaşılır hale getirir.
- 👁️🗨️ İlişkileri Arayın: Tablo ve şekillerdeki sayılar arasındaki ilişkileri (toplama, çıkarma, çarpma, bölme, oran, vb.) tespit etmeye çalışın.
- ✏️ Deneme Yanılma: Farklı kombinasyonları deneyerek doğru sonuca ulaşmaya çalışın. Özellikle karmaşık sorularda bu yöntem işe yarayabilir.
- ⏱️ Zamanı Yönetin: Her soruya eşit süre ayırmak yerine, zorlandığınız soruları sona bırakın ve daha kolay sorulara öncelik verin.
📊 Tablolarla Sayısal İlişkiler
Tablolar, verileri düzenli bir şekilde sunarak ilişkileri görmeyi kolaylaştırır. Ancak bazen karmaşık tablolar kafa karıştırıcı olabilir.
- 🧮 Satır ve Sütunları İnceleyin: Tablodaki satır ve sütunların neyi temsil ettiğini anlayın. Başlıkları dikkatlice okuyun.
- ➕ İşlemleri Uygulayın: Tablodaki sayılar arasında toplama, çıkarma, çarpma, bölme gibi işlemleri yaparak ilişkileri bulun. Örneğin, bir sütundaki sayıların toplamı bir sonraki sütunu veriyor olabilir.
- 📉 Oran ve Yüzde Hesaplayın: Tablodaki sayılar arasındaki oranları ve yüzdeleri hesaplayarak ilişkileri tespit edin. Bir sayının diğerine göre ne kadar arttığını veya azaldığını belirleyin.
- 🔎 Örüntüleri Bulun: Tabloda tekrar eden örüntüleri veya dizileri bulmaya çalışın. Bu örüntüler, sorunun çözümüne ulaşmanızı sağlayabilir.
📐 Şekillerle Sayısal İlişkiler
Şekiller, sayısal ilişkileri görsel olarak ifade etmenin bir yoludur. Şekillerdeki sayılar arasındaki ilişkileri anlamak, problem çözme becerilerinizi geliştirir.
- 🔢 Şekillerdeki Sayıları İnceleyin: Şekillerin içindeki veya etrafındaki sayıları dikkatlice inceleyin. Bu sayılar arasındaki ilişkileri bulmaya çalışın.
- 🔄 İşlemleri Uygulayın: Şekillerdeki sayılar arasında toplama, çıkarma, çarpma, bölme gibi işlemleri yaparak ilişkileri bulun. Örneğin, bir şeklin köşelerindeki sayıların toplamı ortasındaki sayıyı veriyor olabilir.
- 📏 Geometrik İlişkileri Kullanın: Şekillerin geometrik özelliklerini (açı, kenar uzunluğu, alan, çevre vb.) kullanarak sayısal ilişkileri tespit edin. Örneğin, bir karenin alanı kenar uzunluğunun karesine eşittir.
- 🧩 Parçaları Birleştirin: Şekilleri parçalara ayırarak veya birleştirerek yeni ilişkiler oluşturun. Bu, özellikle karmaşık şekillerde işe yarayabilir.
💡 İpuçları ve Püf Noktaları
- 📒 Çözümlü Örnekleri İnceleyin: Farklı soru tiplerini ve çözüm yöntemlerini öğrenmek için bol bol çözümlü örnek inceleyin.
- 📚 Pratik Yapın: Bol bol pratik yaparak sayısal mantık becerilerinizi geliştirin. Farklı kaynaklardan soru çözün.
- 🧠 Mantıksal Düşünme Becerilerinizi Geliştirin: Sudoku, bulmaca gibi mantıksal oyunlar oynayarak mantıksal düşünme becerilerinizi geliştirin.
- 🧘♀️ Sakin Olun: Sınavda panik yapmaktan kaçının. Sakin ve odaklanmış bir şekilde soruları çözmeye çalışın.
✍️ Örnek Soru Çözümü (LaTeX ile)
Aşağıdaki tabloda verilenlere göre A+B kaçtır?
| | 1 | 2 | 3 |
|---|----|----|----|
| A | 5 | 7 | 9 |
| B | 10 | 12 | 14 |
Çözüm:
Tabloda A ve B değerleri verilmiştir. A+B'yi bulmak için karşılık gelen değerleri toplamamız gerekir.
$A_1 + B_1 = 5 + 10 = 15$
$A_2 + B_2 = 7 + 12 = 19$
$A_3 + B_3 = 9 + 14 = 23$
Ancak soru kökünde A+B'nin tek bir değeri sorulmaktadır. Bu durumda sorunun eksik veya hatalı olduğu düşünülür. Eğer soruda A ve B'nin ortalaması sorulsaydı, değerlerin ortalaması alınarak sonuca ulaşılabilirdi.
Örneğin, A'nın ortalaması: $(5+7+9)/3 = 7$
B'nin ortalaması: $(10+12+14)/3 = 12$
Ortalama A+B: $7+12 = 19$ olacaktı.
Umarım bu rehber, ALES sayısal mantık sınavında tablo ve şekillerle ilgili soruları çözerken size yardımcı olur. Başarılar!