📖 Allah'ın Sıfatları: Zâtî ve Sübûtî
İslam inancına göre Allah'ın sıfatları, O'nun yüce varlığını ve mükemmelliğini anlamamıza yardımcı olan temel özelliklerdir. Bu sıfatlar, genel olarak iki ana grupta incelenir: Zâtî Sıfatlar ve Sübûtî Sıfatlar.
🌟 Zâtî Sıfatlar (Selbî Sıfatlar)
Bu sıfatlar, Allah'ın zâtına mahsus olan, yaratılmışlarda bulunması mümkün olmayan ve O'nu noksanlıklardan tenzih ettiğimiz sıfatlardır. Yani, "O şudur" demekten ziyade, "O şu değildir" anlamını taşırlar.
- ✅ Vücûd: Allah'ın var olmasıdır. Varlığı zatının gereğidir, başkasından değildir.
- ✅ Kıdem: Allah'ın varlığının bir başlangıcı yoktur. Ezeli ve kadimdir.
- ✅ Bekâ: Allah'ın varlığının bir sonu yoktur. Ebedî ve daimidir.
- ✅ Vahdâniyet: Allah birdir, tektir. Zatında, sıfatlarında ve işlerinde ortağı yoktur.
- ✅ Muhâlefetün li'l-havâdis: Allah, sonradan yaratılmış hiçbir şeye benzemez.
- ✅ Kıyâm bi-nefsihî: Allah, varlığı için hiçbir şeye muhtaç değildir. Her şey O'na muhtaçtır.
💫 Sübûtî Sıfatlar
Bu sıfatlar, Allah'ın zâtında sabit ve daim olan, ancak yaratılmışlardaki benzer sıfatlardan tamamen farklı ve eşsiz olan kemal sıfatlardır.
- ✅ Hayat: Allah diridir. Hayatı, zatının gereğidir ve ebedîdir.
- ✅ İlim: Allah her şeyi bilir. Geçmiş, gelecek, gizli, aşikâr... Hiçbir şey O'nun bilgisinin dışında kalmaz. \( (\text{"O, yerin ve göklerin gaybını bilir."} ) \)
- ✅ Semi': Allah her şeyi işitir. Hiçbir ses O'na gizli kalmaz.
- ✅ Basar: Allah her şeyi görür. Hiçbir şey O'nun görmesinden gizlenemez.
- ✅ İrade: Allah diler ve dilediği olur. Kâinatta O'nun iradesi dışında hiçbir şey olmaz.
- ✅ Kudret: Allah'ın gücü her şeye yeter. O'nun yapamayacağı hiçbir şey yoktur.
- ✅ Kelâm: Allah'ın söz söylemesidir. Vahiy yoluyla peygamberlere bildirdiği emir ve yasaklar bu sıfatın tecellisidir.
- ✅ Tekvîn: Allah'ın yaratması, var etmesi ve icat etmesidir. Bu sıfat, diğer sıfatlardan türetildiği için bazen 7 sübûtî sıfat olarak da sayılır.
🎯 Özet ve Önemli Noktalar
- 📌 Zâtî sıfatlar, Allah'ı noksanlıklardan tenzih eder.
- 📌 Sübûtî sıfatlar, Allah'ın kemalini ve mükemmelliğini ifade eder.
- 📌 Bu sıfatların hepsi ezelî ve ebedîdir, sonradan olma değildir.
- 📌 Yaratılmışlardaki sıfatlar, Allah'ın sıfatlarına sadece isim benzerliği yönünden benzer; mahiyet olarak asla benzemez.
💡 Bu sıfatları öğrenmek, Allah'ı daha iyi tanımamıza, O'na layıkıyla iman etmemize ve ibadetlerimizi daha bir şuurla yapmamıza vesile olur.