🎭 Kişi Kavramı: AÖF Vize-Final İçin Özet Ders Notları
⚖️ Hukuki Anlamda Kişi: Hak ehliyetine sahip olan varlıklardır. Yani, hakları ve borçları olabilen her şey kişidir.
👶 Gerçek Kişi: Doğumla başlayan ve ölümle sona eren insanlardır. Hak ehliyeti, sağ doğmak şartıyla ana rahmine düşmekle başlar.
🏢 Tüzel Kişi: Hukuk düzeni tarafından kişi olarak kabul edilen, kendi adına haklar edinebilen ve borçlar altına girebilen kişi toplulukları veya mal topluluklarıdır.
📜 Hak Ehliyeti: Bir kişinin haklara ve borçlara sahip olabilme yeteneğidir. Gerçek kişilerde doğumla kazanılır, tüzel kişilerde ise kuruluşla başlar.
🗣️ Fiil Ehliyeti: Bir kişinin kendi fiilleriyle hak edinebilme ve borç altına girebilme yeteneğidir. Ayırt etme gücüne sahip, ergin ve kısıtlı olmayan herkes fiil ehliyetine sahiptir.
🧠 Ayırt Etme Gücü: Bir kişinin davranışlarının anlamını ve sonuçlarını anlayabilme yeteneğidir.
🔞 Erginlik: Türk Medeni Kanunu'na göre 18 yaşını doldurmakla kazanılır. Evlenme ile de ergin olunabilir.
🔒 Kısıtlılık: Akıl hastalığı, akıl zayıflığı, savurganlık, alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı gibi sebeplerle mahkeme kararıyla fiil ehliyetinin sınırlandırılmasıdır.
🏛️ Tüzel Kişi Çeşitleri
🤝 Özel Hukuk Tüzel Kişileri: Şirketler, dernekler, vakıflar gibi özel hukuk kurallarına tabi olan tüzel kişilerdir.
🏢 Kamu Hukuku Tüzel Kişileri: Devlet, belediyeler, üniversiteler gibi kamu hukuku kurallarına tabi olan tüzel kişilerdir.
📝 Gerçek Kişiliğin Sona Ermesi
💀 Ölüm: Gerçek kişiliği sona erdiren en temel olaydır.
🧳 Gaiplik: Ölüm tehlikesi içinde kaybolma veya uzun süredir haber alınamama durumunda mahkeme kararıyla ölümüne karar verilmesidir.
📄 Ölüm Karinesi: Bir kişinin ölümüne kesin gözüyle bakılmayı gerektiren durumlarda, cesedi bulunamamış olsa bile ölümün gerçekleştiğinin kabul edilmesidir.
📍 Yerleşim Yeri (İkametgah)
🏠 Tanım: Bir kişinin sürekli olarak kalma niyetiyle oturduğu yerdir.
📝 Önemi: Birçok hukuki işlemde (örneğin, tebligatlar) kişinin yerleşim yeri esas alınır.
🛡️ Kişiliğin Korunması
📢 Kişilik Hakları: Herkesin doğuştan sahip olduğu, devredilemeyen ve vazgeçilemeyen haklardır (yaşama hakkı, sağlık hakkı, şeref ve haysiyet hakkı gibi).
⚖️ Kişilik Haklarının İhlali: Kişilik haklarına yapılan saldırılar hukuka aykırıdır ve tazminat gerektirebilir.
